از زمانی که بشر دست به جوجه کشی مصنوعی زده و ماشین جوجه کشی را اختراع کرده زمان زیادی گذشته است، اما اساس کار دستگاه های جوجه کشی امروزی یعنی تبدیل تخم های نطفه دار پرندگان به جوجه برهمان سبک ساده است و هیچ تغییری نکرده؛ درحالی که ظاهر ماشین جوجه کشی های قدیمی به دستگاه جوجه کشی اتوماتیک و دیجیتال الکترونیک امروزی تبدیل شده‌اند.

اگر بتازگی برای خرید دستگاه جوجه کشی راهی بازار شده اید و یا سایت های اینترنتی فروش و دلالی دستگاه جوجه کشی را بازدید کرده اید مقدمه بالا را دقیقا به چشم خود دیده اید که ماشین جوجه کشی امروزی دیگر فقط یک محفظه با قابلیت جوجه کشی نیست، بلکه به لوازمی الکترونیک و مکانیکی و گاه پیچیده تبدیل شده است. هرچند فلسفه وجودی این آپشن ها جوجه درآوری بهتر و آسایش کاربر است، اما ظاهرا این تنوع تولید و پیچیده شدن امکانات الکترونیک ماشین جوجه کشی های امروزی باعث سردرگمی و البته هزینه های اضافه خرید دستگاه جوجه کشی می شود.

بنابراین مدل های گوناگون، طراحی های متفاوت با قابلیت های متفاوت همه و همه باعث آشفتگی ذهنی خریداران شده در حالی که می توان با رعایت اصولی ساده و البته ابتدایی بهترین و اقتصادی ترین انتخاب را داشته باشیم، پس اگر شما هم جزو آن دسته از مصرف کنندگان هستید که قصد خرید دستگاه جوجه کشی را دارید و برای یکی از همین روزها برنامه ریزی کرده اید تا به یک سایت اینترنتی فروش دستگاه جوجه کشی مراجعه کنید و یا به مراکز خرید دستگاه جوجه کشی شهرستان های محل اقامت خودتان سری بزنید، کمی تامل کنید و قبل از این که راهی شوید این گزارش را بخوانید.

به ظرفیت مورد نیاز مزرعه خود فکر کنید

همان طور که می دانید میزان ظرفیت دستگاه جوجه کشی  براساس تعداد تخم مرغ معمولا محاسبه می شود و یا با تغییر شانه دستگاه جوجه کشی به پرنده دیگر این واحد تغییر میکند مثلا یک دستگاه جوجه کشی خانگی با ظرفیت 84 عدد تخم مرغ دارای دو شانه 42 عددی تخم مرغ می بشد که اگر قرار باشد براساس تخم بلدرچین محاسبه کنیم دارای دو شانه 96 عددی تخم بلدرچین می شود، گرچه شانه ها در تمام دنیا در ابعاد و ظرفیت های استاندارد تولید می شوند ولی گاها تولید کننده های دستگاه  با ارائه سبد های هچری به جای شانه های استاندارد و جهانی به عنوان شانه سایزیک یا همه کاره و یا کره ای ظرفیت دستگاه را کمتر یا بیشتر از حد استاندارد میکنند. هرچه ظرفیت بیشتر باشد ابعاد دستگاه نیز بیشتر خواهد شد، اما سوال اصلی اینجاست که کسب و کار شما به چه ظرفیت و چه اندازه ای نیاز دارند.

ممکن است با توجه به فضا و طراحی محل نصب و قرارگیری دستگاه مجبور به انتخاب ابعاد خاصی از دستگاه باشید، اما اگر می توانید آزادانه تصمیم بگیرید به این نکته توجه کنید که هرچه ظرفیت ماشین جوجه کشی بالاتر می رود روند افزایش قیمت کم می شود ولی قطعا هزینه مصرف برق و نگهداری بیشتر خواهد شد.پس اقتصادی ترین کار این است تا با توجه به ظرفیت تولید تخم نطفه دار گله مولدتان در پیک تولید  و امکان تهیه تخم نطفه دار در هر دوره اقدام به انتخاب ظرفیت نمایید.

بودجه خودتان را مشخص کنید

یکی از چالش ها و درگیری های ذهنی اکثر خریداران این است که وقتی وارد یک مغازه و یا سایت فروش دستگاه جوجه کشی می شوند، نمی دانند سقف بودجه مالی واقعی خودشان برای خرید دستگاه جوجه کشی چقدر است. البته بدون تردید هیچ کس نیست که بدون برنامه راهی بازار شده باشد، اما با توجه به تنوع زیاد دستگاه های جوجه کشی و البته تفاوت های چند ده هزار تومانی برای مدل های مشابه، واقعا تصمیم گیری سخت خواهد شد. پس قبل از اقدام به خرید دستگاه جوجه کشی رقمی را که برای خرید دستگاه جوجه کشی این وسیله درنظر گرفته اید، مشخص کنید و هرگز از آن بالاتر خرید نکنید، چون هنگام خرید با این جمله فروشندگان بسیار مواجه می شوید که می گویند: «این مدل فقط 100 هزار تومان با انتخاب شما متفاوت است»، اما ناگهان به خودتان می آیید که 100 هزار تومان، 100 هزار تومان؛ چند صد هزار تومان زیربار بدهی رفته اید. پس عاقلانه ترین کار برای جلوگیری از سردرگمی این است که آخرین بودجه مالی خود را قبل از خرید دستگاه جوجه کشی مشخص کرده باشید، نه این که مقابل فروشنده تازه به فکر دودوتا چهارتا باشید.

توجه ویژه به مصرف انرژی داشته باشید

از زمانی که صحبت هدفمندی یارانه ها و بالا رفتن قیمت حامل های انرژی به میان آمد، پای برچسب انرژی هم به زندگی الکترونیک ما باز شد؛ برچسبی که با نگاه کردن به حروف و نمودارهای مشخص شده روی آن درمی یابیم وسیله ای که قصد خرید آن را داریم چقدر انرژی مصرف می کند و هرماه برای انرژی مصرف شده آنها چه میزان پول باید بپردازید. این برچسب اکنون از یک موضوع فانتزی به یک فاکتور مورد توجه در خرید دستگاه جوجه کشی تبدیل شده است.

براین اساس، دستگاه های جوجه کشی که از سه مورد (بدنه های دو سه جداره-  کنترل هیتر به طور پالسی - سیستم رطوبت ساز دیسکی ) استفاده می کنند در جایگاه نخست مصرف انرژی قرار دارند. و جایگاه دوم از آن دستگاه های با بخار ساز اولتراسونیک می باشد و در رتبه سوم دستگاه های بدنه پلاستیکی و بدون عایق پلاستوفوم و یا جداره میانی می باشد.

به کیفیت فن های سیرکوله خوب توجه کنید

یکی از قطعات اصلی دستگاه جوجه کشی فن سیرکوله یا همان فن دائم کار است؛ قطعه ای که بیشترین اهمیت را در ماشین جوجه کشی دارد، بنابراین باید نسبت به کیفیت آن بسیار دقت کنید چون در صورت انتخاب اشتباه دچار دردسری بزرگ خواهید شد. بهترین فن ها، نوع سانترفیوژی یا همان رادیال هستند که در انواع بلوور و بک وارد رادیال معرفی می شوند چون علاوه بر کارایی بالا، دارای کمترین میزان صدا هنگام کارکردن هستند بنابراین سعی کنید از این نوع فن ها در دستگاه جوجه کشی شما به کار رفته شده باشد و از خرید ماشین جوجه کشی هایی که از فن های تهویه به جای فن های سیرکوله استفاده شده جدا خودداری کنید. راه منطقی برای دستیابی به این هدف هم علاوه بر خرید برندهای معتبر از نمایندگی های مجاز، گواهی کردن نوع فن سیرکوله دستگاه در فاکتور خرید شماست.

سیستم کنترل حرفه ای چیست؟

در حقیقت برای یک دستگاه جوجه کشی سیستم کنترل همه چیز آن است پس توجه کنید تا سیستم کنترل کارآمد و صنعتی باشد. استفاده از سنسورهای دقیق و صنعتی یک اصل مهم است توجه کنید سنسور دستگاه جوجه کشی به علت قرار گیری در شرایط دما و رطوبت بالا و مواد ضد عفونی گاها نیاز به تعویض پیدا میکند و شرکت هایی که از سنسورهای گران قیمت در دستگاه استفاده میکنند پس از پایان دوره گارانتی شما را با دردسرهایی گران قیمت مواجه می کنند. و گاها باید هزینه های سنگین برای یک سنسور یدکی بپردازید پس بهتر است قیمت سنسور یدک را ابتدا از فروشنده دستگاه بپرسید و در صورت امکان سنسور یدک را هنگام خرید دستگاه جوجه کشی تهیه کنید.

بنابر این سیستم کنترل حرفه ای دستگاه جوجه کشی سیستمی است که علاوه بر کیفیت بالای سنسور و خروجی ها دارای آپشن های مفید و ضروری مانند هشدار دهندهای از راه دور باشد و درنهایت قطعات یدکی و سنسورهای با قیمت مناسب و در دسترس داشته باشد.

آپشن های غیر ضروری را درنیابید!

امروزه ماشین جوجه کشی های مجهز به امکانات الکترونیک و تقریبا شبیه به رایانه شده اند. نمایشگرهای مختلف، انتخاب پرنده، دستیار صوتی، روز شمارو ارتباط با موبایل، جی اس ام جوجه کشی و اپلیکیشن جوجه کشی، صفحه هایLED و ... همه از امکانات دستگاه های حال حاضر هستند که می توانید با توجه به نیاز خودتان هرکدام از آنها را داشته باشید. ولی فراموش نکنید داشتن هر یک از این امکانات ممکن است هزینه های اضافی خرید دستگاه جوجه کشی، نگهداری و تعمیرات را نیز برای شما درپی داشته باشد. بنابراین زیاد به این گونه امکانات دل نبندید و پولتان را صرف کیفیت قطعات اصلی ماشین جوجه کشی و درنهایت آپشن های کارآمد و ضروری  کنید.

آپشن ضروری چیست ؟

بعضی از آپشن ها شاید تا چند وقت دیگر آپشن به حساب نیایند و تبدیل به یک ضرورت شوند و عملا بدون این آپشن ها روند کار غیر ممکن و یا ریسک کار بالا می رود. مانند جی اس ام جوجه کشی که امکان هدایت ماشین جوجه کشی و دریافت هشدارهای لازم رو از هر جای دنیا بدون نیاز به اینترنت به کاربر ماشین جوجه کشی میدهد و تاثیر زیادی بر حفظ سرمایه دارد.

خارجی یا داخلی بخریم؟

با توجه به حضور گسترده برندهای خارجی در بازار دستگاه جوجه کشی ایران، این پرسش پیش می آید که داخلی بخریم یا دستگاه جوجه کشی خارجی ؟ در بازار ایران برندهای داخلی هم که چیزی از ماشین جوجه کشی خارجی ها  کم ندارند دیده می شوند. حتی ممکن است امکانات جانبی و غیرضروری آنها از انواع خارجی اش بیشتر هم باشد، اما به کیفیت قطعات اصلی توجه کنید تا چیزی از خارجی ها کم نداشته باشند. به این فکر غلط دامن نزنید که همیشه خارجی ها بهتر از داخلی ها هستند. این در حالی است که نمی توان از توصیه به برندهای داخلی که برخی در آنها گذشته درخشانی داشته و هنوز نام نیک خود را یدک می کشند، چشم پوشی کرد که ارتقای ظاهر و کیفیت را جدی تر بگیرند.

به خدمات پس از فروش و گارانتی توجه کنید

آخرین مرحله انتخاب دستگاه جوجه کشی شما مربوط به خدمات پس از فروش و گارانتی ارائه شده است. البته به یاد داشته باشید که مهم ترین گارانتی دستگاه های جوجه کشی مربوط به سیستم کنترل و سنسورهای دما و رطوبت ماشین جوجه کشی می باشد. و هنگام خرید دستگاه جوجه کشی های دیجیتال باید به گارانتی قطعات الکترونیک آن نیز توجه داشته باشید و از خدمات پس از فروش برند مورد نظر تان کاملا و بصراحت و بدون خجالت و حرف خود را بلعیدن مطمئن شوید. این دقیقا همان پاشنه آشیلی است که برخی خریداران از آن ضربه می خورند، چون برای خرید دستگاه جوجه کشی ارزان راهی بازارهای فرعی یا فروشگاه های غیرمجاز می شوند که به عنوان مثال می توان به ماشین های جوجه کشی که به صورت دستی در کارگاه های بی نام و نشان تولید شده اشاره کرد.

در صنعت نوین پرورش طیور بهره برداری از پرنده ی کرچ منسوخ شده است. با این حال در سویه های اصلاح شده ی تجاری تمایل به کرچ شدن در بلدرچین های ژاپنی ( تنها نژاد بلدرچین پرورشی رایج در ایران ) تقریباً از بین رفته است، تهیه ی ماشین جوجه کشی برای واحد های  پرورش (با چرخه ی تولیدی کامل)، ضروری است. پرورش دهندگان می توانند تخم های نطفه دار تولید شده را به موسسات و واحد های جوجه کشی تحویل نموده و متعاقباً بعد از حدود 17 روز جوجه های یک روزه بلدرچین را تحویل بگیرند. ولی بطور کلی منفعت تولید جوجه ی یک روزه در واحد پرورشی از نقطه نظر بهداشتی، مدیریتی و اقتصادی، بهتر است. بطور معمول در کشور ما عموم واحد های پرورش بلدرچین، دارای چرخه ی تولیدی کاملی هستند. بدین معنی که: تولید تخم نطفه دار، جوجه ی بلدرچین، بلدرچین گوشتی و مولد، تماماً توسط پرورش دهنده ی همان واحد انجام می شود.

کدامیک از انواع دستگاه جوجه کشی بهتر است؟

ماشین های جوجه کشی مربوطه در بازار فراوان هستند. تمامی تولید کنندگان این دستگاه ها بر کیفیت بهتر محصول خود اسرار دارند. در این وضعیت متقاضی خرید دستگاه جوجه کشی نمی داند چه کار کند. طبیعتاً تمایل دارد دستگاه ارزانتری خریداری نماید. ولی ممکن است ارزان تر  بودن دستگاه بی دلیل نباشد. همان طور که گاهاَ قیمت بالاتر هم دلیل بر کیفیت بالا نیست و ممکن است به خاطر هزینه های بالای تولید غیر صنعتی و دلال بازی قیمت ها کمی بالاتر باشد . متاسفانه امروزه خیلی از سایت هایی که تبلیغ فراوان برای فروش ماشین جوجه کشی دارند و خود را تولید کننده دستگاه جوجه کشی معرفی می  نمایند دلالانی بیش نیستند .جهت خرید دستگاه توصیه می شود موارد زیر مد نظر قرار گیرند:

1-     دستگاه مورد نیاز خود را از موسسات صاحب نام و مطمئن خریداری کنید. در این رابطه می توان از مشتریان قبلی آن موسسه در خصوص کیفیت محصولات کسب اطلاع نمود.

2-     به مدت زمان ضمانت دستگاه توجه شود که خود نیازمند ارائه سندی کتبی با مهر و امضاء موسسه ی سازنده می باشد.

3-     خدمات بعد از فروش و تامین قطعات یدکی مورد نیاز توسط شرکت سازنده بسیار مهم است. آن موسسه بایستی در این رابطه خوش نام باشد.

4-     سیستم های هشدار دهنده بسیار اهمیت دارند. لذا لازم است دستگاه مورد نظر مجهز به این سیستم ها باشد.برخی از این هشداردهنده ها مانند تلفن کننده و جی اس ام جوجه کشی مبی باشند که می توانند هشدار لازم را از طریق خط تلفن یا سیمکارت به کاربر اعلام نمایند.

5-     سرویس و نگهداری دستگاه آسان و قابل انجام با امکانات کم باشد. به طوریکه افراد با اندک آشنایی توان انجام آن را طبق دفترچه راهنما داشته باشند.

6-      مصرف کم برق دستگاه اهمیت بالایی دارد تا جوجه کشی شما توجیه اقتصادی داشته باشد.

ضرورت دارد به همراه دستگاه دفترچه ی راهنما، جهت بهره برداری اصولی و چگونگی نگه داری و سرویس دوره ای ارائه شود. از جمله حقوق مصرف کننده آگاهی کامل از مشخصات تک تک قطعات و توان واقعی دستگاه است.

هدف از گردش هوا در دستگاه جوجه کشی ترکیب یک نواخت اکسیژن، حرارت و رطوبت و عمل تهویه صحیح می باشد. به عمل گردش هوا به اصطلاح سیر کوله هوا یا سیرکولیشن گفته می شود. سیرکولیشن در دستگاه های جوجه کشی معمولا به 4  روش رایج می باشد که به ترتیب اهمیت و کیفیت عبارتند از سیر کوله عمودی، سیر کوله دورانی، سیر کوله افقی و سیر کوله ساکن(ایستایی).

عمودی : VertiCal circolasion

رایج ترین و پرطرفدارترین روش برای گردش هوا در ماشین های جوجه کشی صنعتی و غیر صنعتی در دنیا می باشد.در این روش فن ها در پایین یا بالای کانال هوایی قرار گرفته و پس از عبور هوا از مقابل منبع حرارتی آن را به سمت منبع تهویه رطوبت هدایت نموده و سپس با عبور از لا به لای رک ها دوباره به سمت فن برمی گردد. مهمترین ویژگی این روش انجام عمل اکسیژن گیری خودکار توسط فن های سیرکوله می باشد و خروج گازهای آلوده از دمپرهای سقفی دستگاه می باشد. برای مثال می توان از کمپانی جیمزوی کانادا (Jamesway) نام برد که دستگاه جوجه کشی عمودی (گردش هوای عمودی) تولید می کند.

دورانی : 

در سیستم های گردش هوای دورانی فن ها با پروانه های بزرگ رو به روی راک ها قرا گرفته و هوا را مستقیم به لا به لای تخم ها پرتاب می کند و سپس از کناره ها به صورت عرضی و عمودی هوا به سمت فن باز می گردد در این روش هوای تازه از دمپرهای سقفی وارد شده و از کانال های خروجی سقفی گازهای آلوده خارج می شوند. برای نمونه شرکت پیترسایم بلژیک (petersime) سالهاست از این روش هوادهی در دستگاه های جوجه کشی دورانی استفاده می کند.

گردش افقی : 

در دستگاه جوجه کشی افقی هوا به صورت عرضی  به دور راک ها در جریان است و عمل گرم کردن هوا پشت فن ها انجام می شود.این روش بیشتر در دستگاه های چینی رایج است از عمده ترین مشکلات این روش عدم تهویه اصولی و خفگی جوجه ها در زمان هچ می باشد.

هوای ساکن (ایستایی) :

این سبک معمولا در ماشین های جوجه کشی کوچک با ظرفیت کمتر از 50 عدد استفاده می شود.و در دستگاه های جوجه کشی صنعتی کاربردی ندارد.عمل گردش هوا در این دستگاه ها وجود ندارد و یا به طور جزئی با فن های کوچک انجام می گیرد.

دستگاه جوجه کشی از نظر فنی در شاخه انکوباتورها دسته بندی می شود، انکوباتور وسیله ای است برای رشد دان نمونه های زنده، از جمله  سلول ها، میکروب ها، جنین ها و حتی نوزادان که با کنترل میزان رطوبت، دما، اکسیژن، دی اکسید کربن و ... شرایطی مناسب برای رشد میکرواورگانسیم های زنده فراهم می کند.

Egg incubator یا ماشین جوجه کشی انکوباتوری است که با تنظیم و حفظ پارامتر های لازم تخم های سالم و نطفه دار پرندگان و خزندگان را تبدیل به جوجه می کند. برای خرید و بهره برداری از یک دستگاه جوجه کشی باید چهار عامل مهم و تاثیر گذار را بررسی نمایید تا تجربه یک  جوجه کشی خوب را به ارمغان ببرید.

1-     سیستم کنترل

2-     کابین

3-     قطعات داخلی

4-     پشتیبانی فنی

1-     سیستم کنترل: 

اصلی ترین بخش دستگاه جوجه کشی سیستم کنترل مرکزی آن یا همان مغز هوشمند دستگاه می باشد. این بخش می تواند یک ترموستات ساده مکانیکی باشد تا ترموستات های دیجیتال میکروکنترلرها و یا حتی plc و  pcc ها ، امروزه اکثر دستگاه های موجود در بازار را با سیستم کنترل های میکرو کنترلر عرضه می کند. میکروکنترلرها علی رقم آنکه قابلیت های فراوانی دارند در صورتی که به صورت صنعتی و حرفه ای تولید نشده باشند و یا قطعات و آی سی های گرید B و C تولید شده باشند به شدت خطر آفرین هستند. ریسک کار را بالا می برند و همچنین استفاده از سنسور های سازگار با ماشین جوجه کشی اهمیت بالایی دارند، گاهاَ برخی از سنسور ها بسیار دقیق هستند اما به دلیل حساسیت به مواد شیمیایی ضد عفونی و پرز حاصل از جوجه ها برای این کار مناسب نیستند مانند سنسور های sHt سوئیسی و یا سنسور رطوبت های هانیبل و ... . مرسوم ترین سنسور رطوبت در نیا برای دستگاه های جوجه کشی صنعتی سنسور های دما و رطوبت تر و خشک هستند که عمر مفید بالایی دارند و در برابر مواد شیمیایی بسیار مقاومند. یک سیستم کنترل جوجه کشی کارآمد علاوه بر کاهش ریسک جوجه کشی بر بازدهی بهتر دستگاه هم تاثیر گذار است. عمده مشکلات سیستم کنترل های دست ساز وضعیف در بازار به شرح زیر می باشد:

1-     مقاومت کم خروجی ها ( رله ها ) در برابر جریان عبوری

2-     هنگ کردن آی سی

3-     عدم دقت سنسور ها و کالیبره نشدن سنسور ها

4-     نوسان در نمایش پارامترها

5-     برنامه نویسی ضعیف و ناکارامد آی سی

معمولا این نوع ترموستات ها توسط دانشجویان جوان و به عنوان پروژه دانشگاهی ساخته می شوند که کاربرد صنعتی ندارد.

دقت کنید که آپشن های غیر ضروری بر سوی سیستم کنترل فقط موجب سنگین شدن برنامه آی سی شده و در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد می کند؛ در صورتی که آپشنی بر روی دستگاه مشاهده کردید دقت کنید تا چقدر می تواند به شما در انجام جوجه کشی بهتر و کاهش ریسک کمک کند.

2-     کابین: 

اولین چیزی که نظر ما را در هنگام خرید دستگاه جوجه کشی به خود جلب می کند ظاهر دستگاه و بدنه اصلی آن می باشد. از آنجا که کابین وظیفه حفظ شرایط لازم برای جوجه کشی را  دارد توصیه می کنیم تا دقت بیشتری در این بخش داشته باشید. استفاده از عایق های مناسب مانند پلاستوفوم ها و ... باعث ثبات بهتر دما و رطوبت شده، همچنین در انکوباتور ها با بدنه پلاستیکی دقت کنید تا مواد بکار رفته از پلی مرهای مرغوب باشد و خاصیت آنتی باکتریال داشته باشند، امروزه استفاده از بدنه های پلاستیکی فقط در صورتی که از مواد پتروشیمی نانو شده و آنتی باکتریال تولید شده باشد توصیه می شود، همچنین بدنه های فلزی فقط در صورتی که با ورق های گالوانیزه و پوشش رنگ الکترواستاتیک باشند توصیه می شود. بدنه های آلومنیومی به دلیل خاصیت خنک کنندگی آلومنیوم باعث مصرف بیش از اندازه انرژی شده و نوسان دمای دستگاه را به حداکثر می رساند.

3-     قطعات داخلی:

 شاید بتوان گفت فقط با بررسی همین یک آیتم به راحتی بتوانید تشخیص دهید که با چه دستگاهی روبرو هستند. آیا شما یک کاردستی تجاری سازی شده خریده اید و یا با  یک انوباتور حرفه ای روبرو هستید .

فن: اکثر دستگاه های بی کیفیت بجای استفاده از فن های سیر کوله حلزونی و یا سانترفیوژی که قیمت سنگینی نسبت به سایر فن ها دارند و دربرابر دما و رطوبت داخل دستگاه مقاومت بالا دارند،  اقدام به تولید دستگاه جوجه کشی با فن های تهویه آشپزخانه ای می کنند که این خود نشانگر کیفیت پایین دستگاه می باشد.

موتور: موتور گردش راک دستگاه باید توانایی تحمل وزن تخم را براساس ظرفیت اعلامی دستگاه داشته باشد.

شانه و سبد هچر: شانه و سبد های هچر از مواد پلاستیک نو و رنگ شفاف باشند و برای تخم هر پرنده ای شانه مخصوص را به شما بدهند، گاهاً سبد های هچر را به عنوان شانه همه کار به شما با  قیمت بالاتر می فروشند که خود نوعی کلاهبرداری می باشد.

4-     پشتیبانی فنی: 

داشتن دفترچه راهنما، گارانتی معتبر ،دسترسی به واحد تعمییرات و پشتیبانی حداقل نیاز های شما در بخش خدمات پس از فروش می باشد، دفترچه راهنما باید دارای بخش  های راه اندازی، نصب، نگهداری و تعمییرات باشد.

در پایان توصیه می شود قبل از خرید ماشین جوجه کشی از یک برند حتما به سابقه فعالیت آن توجه کنید و با برخی از کسانی که قبلاً جوجه کشی کرده اند مشوت نمایید.

در طی مدت جوجه کشی تخم مرغ در محیط گرم دستگاه جوجه کشی مقدار زیادی از رطوبت خود را از دست می دهد. اگر جبران این رطوبت از دست رفته نشود سبب تلفات در جنین می گردد. افزایش و یا کاهش رطوبت هر دو در نتیجه جوجه کشی اثر می گذارد و ان را کاهش می دهد.

با پیشرفت جوجه کشی اطاقک هوایی وسعت بیشتری می یابد در روز 19 وسعت اطاقک بسیار زیاد می شود و نوک جنین در آن قرار می گیرد و بدین وسیله عمل تنفس صورت می گیرد.

اگر تبخیر تخم مرغ زیاد تر از حد معمول باشد نوک جنین زودتر از روز 19 به اطاقک هوایی می رسد بالعکس اگر تبخیر کم باشد در روز 19 نوک جنین به اطاقک هوایی نمی رسد و جنین قادر به تنفس نیست، در هر دو صورت ممکن است به زندگی جنین لطمه وارد آید.

در طی مدت جوجه کشی تقریباً در حدود 12 درصد از وزن تخم مرغ در اثر تبخیر کاهش می یابد. طبق آزمایشی که در ایستگاه تحقیقاتی ورجینیا آمریکا در روش جوجه کشی طبیعی انجام گرفته نشان داده شده است که در 5 روز اول 17/4 درصد در شش روز بعد 35/6 درصد و شش روز بعدی 98/6 درصد و به طور مجموع 5/17 درصد از وزن تخم مرغ در اثر تبخیر در مدت جوجه کشی کاهش یافته است.

در داخل دستگاه جوجه کشی مقدار تبخیر تخم مرغ بستگی به رطوبت محیط اطراف تخم مرغ دارد.

مقدار رطوبت داخل ماشین اغلب بستگی به مقدار حرارت داخلی دارد. طبق محاسبه ای که در آمریکا صورت گرفته است. در حرارت 5/21 درجه سانتی گراد میزان رطوبت ماشین 135/1 پوند بخار آب در 100 پای مکعب بوده است. در صورتی که درجه حرارت حدود 38 درجه برسد این مقدار رطوبت به 8/2 می رسد.

هوایی که در حرارت 38 درجه سانتی گراد 71/1 پوند بخار آب در 100 پای مکعب داشته باشد نسبت رطوبت آن 60 درصد است و چنین رطوبتی برای جوجه کشی مناسب است.

مقدار رطوبت ماشین را می توان با رطوبت سنج کنترل نمود. رطوبت نسبی عبارت است از درجه رطوبتی که نسبت به رطوبت اشباع در هوا وجود دارد.

می دانیم هوا رطوبت را به خود می گیرد. وقتی که در هوا رطوبت خیلی زیاد باشد به حد اشباع می رسد و تبدیل به آب می شود در این صورت رطوبت به 100 درصد رسیده و یا به عبارت دیگر هوا از نظر رطوبت اشباع می شود. رطوبت 60تا 70 درصد عبارت است از 60 تا 70 درصد رطوبت اشباع.

درجه رطوبت هوا بستگی به درجه حرارت دارد. معمولاً در حرارت بالا هوا رطوبت بیشتری به خود می گیرد.

طبق تحقیقاتی که در دانشگاه کورنل آمریکا صورت گرفته است بهترین درجه رطوبت برای جوجه کشی رطوبت 60 درصد است.

رطوبت در دستگاه های جوجه کشی به چگونگی تهویه بستگی دارد. تهویه زیاد سبب کم شدن رطوبت می گردد.

سرعت و کندی رشد جنین تحت تاثیر شدید مقدار رطوبت است رطوبت زیاد سبب می شود که جنین 24 ساعت زودتر از حد معمول از تخم مرغ خارج شود. جوجه هایی که در تحت شرایط رطوبتی بالاتر و یا پایین تر از حد مورد لزوم در آمده اند اغلب کوچکتر از اندازه معمولی هستند.

در ماشین های جوجه کشی ساده با ریختن آب در طشتک های کف ماشین رطوبت لازم تامین می شود. در ماشین های بزرگ این امر به طور خودکار انجام می گیرد. چنانچه حرارت بتوان در حد لازم نگاه داشت و تهویه را کنترل نمود رطوبت در تمام مدت 21 روز جوجه کشی ثابت خواهد ماند.

رطوبت از نظر بهداشتی نیز مهم است زیرا یک عامل بسیار مهم از نظر کنترل بیماری پولوروم است.

اگر در طی مرحله جوجه کشی رطوبت ماشین بالا باشد از سرعت انتشار این بیماری جلوگیری می شود. همچنین وقتی که رطوبت ماشین بالا باشد ضد عفونی کردن ماشین به وسیله بخار فرمل بهتر صورت می گیرد. میزان رطوبت در روز های اول و روز های آخر جوجه کشی یکسان نیست.

معمولاً در 17 روز اول رطوبت 60 درصد کافی است ولی در روز های آخر باید رطوبت را افزایش داد و به 70 درصد رساند. در ماشین های بزرگ که هچر و انکوباتور از هم جدا هستند این افزایش رطوبت به خودب خود انجام می گیرد ولی در ماشین های کوچک و ساده که فاقد هچر هستند می توان در روزهای آخر به وسیله پاشیدن آبجوش و تولید بخار اضافی میزان رطوبت را بالا برد.

علاوه بر رطوبت سنج به وسیله اندازه گیری اطاقک هوایی و میزان کاهش وزن تخم مرغ می توان رطوبت ماشین جوجه کشی را کنترل کرد.

طبق آزمایشات دکتر بووه انشیتاین در اسرائیل اگر در حرارت و رطوبت ماشین کاملاً مناسب باشد عمق اطاقک هوایی در سه روز اول 2-5 میلیمتر در روز هشتم 5-6 میلیمتر و در روز پانزدهم 9-13 میلیمتر و در روز 18 بیشتر از 13 میلیمتر باید باشد. از نظر وزن در شرایط مناسب تخم مرغ به طور متوسط در هر هفته در حدود 4-5 درصد وزن خود را از دست می دهد.

اگر کاهش وزن و یا وسعت اطاقک هوایی بیشتر و یا کمتر از مقدار ذکر شده باشد دلیل این است که ماشین از نظر رطوبت در وضعیت مناسبی نبوده است.

قابلیت زنده ماندن جنین در دستگاه جوجه کشی وابسته به تعادل ظریفی است. برای رسیدن به این تعادل به هماهنگی بالایی بین مدیریت  جوجه کشی و مرغ مادر نیاز است. اجزاء غذایی خاص، سن مادر و تصمیمات مدیریتی مزرعه ای می توانند مستقیماً محیط داخلی تخم مرغ را تحت تاثیر قرار دهند. در حالی که ترکیب تخم مرغ تحت شرایط متفاوت تغذیه می تواند به نسبت بالایی ثابت نگهداری شود، اما زمانی که پرنده با تنشی مواجه می گردد، تولید تخم مرغ اولین موردی است که آسیب می بیند. به علاوه، ریز مغذیهای جیره همیشه در داخل تخم مرغ یا زرده ذخیره نمی شوند. تشخیص این موضوع که چطور بعضی از اجزاء غذایی مستقیماً محیط داخل تخم مرغ را تحت تاثیر قرار می دهند، می تواند باعث بهبود موفقیت یک گله مادر تحت شرایط مختلف گردد.

سن مرغ مادر بیشترین تاثیر را بر ترکیب تخم مرغ دارد. اندازه بدن نیمچه در زمان تحریک نوری احتمالاً عاملی اصلی تعیین کننده اندازه تخم های بعدی خواهد بود، به صورتی که تخم مرغ های بزرگتر، از پرندگان بزرگتر تولید می شوند. نسبت زرده به سفیده، با سن پرنده سریع تر افزایش می یابد، بنابراین سهم زرده در تخم های تولید شده از مرغ های مسن تر بیشتر است. همچنین جوجه های تولید شده از مرغ های مسن تر دارای ذخیره چربی بیشتری هستند که ممکن است سبب بهبود قابلیت زنده ماندن جوجه ها گردد. جوجه های مرغ های مسن تر، پرندگان سنگین تری تولید خواهند کرد، که البته این مسئله ممکن است عمدتاً به دلیل مصرف غذایی بیشتر نسبت به وزن سنگین تر جوجه اولیه باشد. در هر سنی، افزایش ناگهانی در اندازه تخم مرغ به دلیل مصرف بیشتر مواد مغذی، عمدتاً ناشی از افزایش مقدار سفیده است. این تغییرات می تواند مدیریت جوجه کشی را تحت تاثیر قرار دهد، چون تخم مرغ های حاصل از مزغ های جوان تر، کوچکتر هستند و تفاوتی در ترکیب تخم مرغ دارند، در نتیجه برای زنده ماندن بهتر جنین نیاز به تغییراتی در شرایط دستگاه جوجه کشی است.

کیفیت پوسته با مقدار تولید، سن گله، اندازه تخم مرغ و زمینه ژنتیکی می تواند تغییر کند. مرغ هایی با تولید بالا اغلب هم تخم مرغ های کوچکتری دارند و هم کیفیت پوسته تخم مرغ های آنها نا مطلوب است، زیرا به توجه به مقدار تولید قادر به نگهداری تخم مرغ به مدت ناکافی در غدد پوسته ساز نیستند. نسبت پوسته به کل تخم مرغ در پرندگان مسن نسبت به پرندگان جوانتر درصد کمتری دارد، در نتیجه کیفیت پایین تر پوسته در این گروه به دلیل نازکتر بودن آن است.

زمان تخمگذاری در روز می تواند کیفیت پوسته را تحت تاثیر قرار دهد، چون مرغ ها معمولاً تخم مرغ های بزرگتر را صبح ها می گذارند. این موضوع احتمالاً به سبب گذاردن اولین تخم مرغ در یک توالی تخمگذاری است. اولین تخم مرغ ها در یک توالی تخمگذاری بزرگتر از تخم مرغ های بعدی در همان توالی هستند، زیرا آنها مدت زمان طولانی تری برای ذخیره سازی زرده دارند. وزن مخصوص تخم مرغ در تخم مرغ های بعدازظهر بیشتر است، که این موضوع نشان دهنده کیفیت پوسته بهتر این تخم مرغ ها نسبت به تخم مرغ های صبح است.

دست کاری پروتئین جیره یکی از موثرترین روش ها در کنترل وزن تخم مرغ می باشد. برای مثال، همراه با افزایش مقدار متیونین جیره، یک افزایش خطی در وزن تخم مرغ وجود دارد. همچنین منابع مختلف چربی و مقدار آنها، عمدتاً با تغییر در وزن سفیده، تخم مرغ را تحت تاثیر قرار می دهند. این تغییرات ممکن است در ارتباط با سوخت و ساز استروژن و تاثیر آن بر وظایف مجرای تخم باشد، زیرا غلظت های بالاتر استروژن پلاسما، با وزن های بالاتر تخم مرغ رابطه مستقیم دارد.

فاصله ی بین تخم گذاری تا قرار گرفتن تخم ها در دستگاه جوجه کشی بسیار مهم است. نباید تخم ها در دمای زیر 4/4 و بالای 20 درجه سانتی گراد نگه داری شوند. دمای مناسب برای نگه داری تخم  کبک حدود 12 تا 155 درجه سانتی گراد می باشد. برای نگه داری تخم های کبک آن ها را بهتر است در شانه های تخم قرار دهید و در اتاقی که تهویه آن در حد مطلوب است نگه داری کنید. مدت زمان نگه داری تخم ها نباید بیشتر از 7 روز باشد زیرا افزایش مدت نگهداری تخم موجب کاهش جوجه دراوری می شود.

آماده سازی برای ورود تخم ها به ستر

قبل از اینکه تخم ها در دستگاه جوجه کشی قرار گیرند 6 الی 12 ساعت در دمای 25 درجه سانتی گراد قرار گیرند تا به هوای جدیدی که در  پیش است عادت کنند. به این عمل پیش گرم می گویند. پیش گرم عملیاتی است که می توان آن را در سالن جوجه کشی و قبل از چیدن تخم ها در دستگاه جوجه کشی انجام داد. در نقاط گرمسیری باید عمل تهویه به خوبی انجام پذیرد تا از تعریق تخم ها در اتاق پیش گرم جلوگیری به عمل آید. در صورتی که تخم ها عرق کنند در اثر فشار منفی که در داخل تخم به وجود می آید عوامل میکروبی از طریق پوسته به درون تخم کبک کشیده شده و بعد ها در اثر مساعد بودن شرایط این عوامل تکثیر پیدا کرده و در نهایت موجب تولید تخم های آلوده (میکروبی) و یا تخم های انفجاری می شوند.

باید به این نکته اشاره کرد که حداقل زمان بین تخم گذاری و خواباندن تخم ها در دستگاه جوجه کشی باید 24 ساعت باشد چون در تخم تازه تولید شده pH آلبومین تخم بالا است و کیسه هوایی هنوز کامل نشده است و این مسئله موجب آسیب رسیدن به جنین می شود.

برای خرید دستگاه جوجه کشی چه فاکتور هایی را مد نظر داشته باشیم؟

قیمت مناسب و ارزان؟

کیفیت ؟

گارانتی و خدمات پس از فروش؟

و یا هر سه این موارد ؟

 یافتن پاسخ این پرسش ها با بودن سایت های فراوان که هر کدام ادعا می کنند بهترین سازنده دستگاه جوجه کشی در دنیا !!!! هستند بسیار سخت است اما در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم که چطور یک دستگاه جوجه کشی ارزان و با کیفیت مناسب که دارای گارانتی واقعی و  خدمات پس از فروش خوب است را خریداری کنیم. برای این منظور به نکات زیر توجه کنیم :

1 - دستگاه جوجه کشی را از سازنده های محلی نخریم!

در ایران علاوه بر وارد کنندگان دستگاه های جوجه کشی خارجی صنعتی و خانگی سه نوع تولید کننده نیز وجود دارند :

 1- تولید کننده های دستگاه جوجه کشی صنعتی

 2- تولید کننده های دستگاه های جوجه کشی  نیمه صنعتی و خانگی

 3- سازنده های خانگی یا همان محلی

دو دسته اول عموما روش تولید آنها صنعتی و نیمه صنعتی است و دسته سوم روش تولید آنها دستی و خانگی است. در دسته سوم چون روش تولید حرفه ای و ساخت مهندسی ندارند ماشین جوجه کشی آنها بعلت استفاده از قطعات نامناسب و نداشتن نقشه مهندسی اغلب دچار مشکلات فراوانی است که جوجه کشی را برای ما هزینه آور می نمایند. اصولا دستگاه جوجه کشی این سازنده ها دارای گارانتی واقعی نبوده و  پاسخگویی ندارند. قیمت دستگاه جوجه کشی آنها یا خیلی ارزان است یا از متوسط قیمت بازار بالاتر است که ما پیشنهاد می کنیم در هر دو حالت نخرید زیرا شما خریدار دستگاهی خواهید بود که کسی پاسخگوی مشکلات و معایب آن نیست. و خریدار اول و آخر آن خودتان هستید.

2 - دستگاه جوجه کشی خیلی ارزان نخریم !

دستگاه های جوجه کشی خیلی ارزان را یا سازنده های محلی و یا شرکت هایی می سازند که فقط بدنبال فروش ماشین جوجه کشی هستند و از کنار آن بدنبال سود و کسب درآمد هستند زیرا این افراد فکر می کنند که ساخت یا فروش ماشین جوجه کشی سود دارد و فقط می خواهند یک جعبه را بنام دستگاه جوجه کشی فروخته و درآمد کسب کنند این سخن به دلیل آن است که میانگین قیمت قطعاتی که در یک دستگاه جوجه کشی استاندارد مورد استفاده قرار می گیرد خیلی بیشتر از کل قیمت دستگاه جوجه کشی است که این افراد می فروشند در نتیجه نشان می دهد که قطعات استفاده شده آنها بسیار نامرغوب و از بدترین قطعات موجود در بازار استفاده شده که اصلا مناسب دستگاه جوجه کشی ای که حداقل 10 سال عمر مفید آن است نمی باشد. در ضمن این افراد چون بخاطر سود وارد این بازار شده اند به سرعت ممکن است از این بازار خارج شده و شما با یک دستگاه جوجه کشی معیوب باقی بمانید. اصولا هیچ نقشه مهندسی پشت ساخت این دستگاه ها نیست.

در ضمن فریب عنوان افراد سازنده آن را نخورید ( آقای مهندس .... ) زیرا مهندس بودن فرد دلیلی بر ساخت مهندسی دستگاه نمی باشد.

3 - دستگاه جوجه کشی خیلی گران نخریم!

افرادی که دستگاه جوجه کشی خارجی وارد می کنند بعلت گرانی دلار دستگاه جوجه کشی را بسیار گران تر از قیمت بازار می فروشند بعضی از این برند ها خوب هستند اگر مشکل مالی ندارید می توانید تهیه نمایید اما همه این دستگاه ها یک مشکل عمده دارند و آن نداشتن خدمات پس از فروش مناسب است یعنی اگر دستگاه با مشکلی روبرو شود کسی پاسخگو نیست البته این وضعیت در مورد بقیه کالاهای وارداتی غیر معتبر نیز صادق است اما مسئله دوم این است که کارکرد این دستگاه های وارداتی با دستگاه مشابه داخلی خیلی تفاوت عمده ایی ندارد و در خیلی موارد از لحاظ تکنولوژی عقب تر هم هستند لذا به صرف خارجی بودن نباید هزینه گزافی بابت ترک و ایتالیایی و کره ایی و .... بودن داد.

البته جدیدا بعضی از تولیدکنندگان داخلی نیز بدون آنکه ارزش افزوده زیادی بر دستگاه خود ایجاد کنند دستگاه های خود را بسیار گران تر از بازار می فروشند که به نظر می رسد خرید از این گروه هم به صرفه نباشد چرا که دستگاه مشابه و یا حتی بهتر از آن را با قیمت مناسب تر می توان تهیه کرد.

4 - از سایتهای غیر معتبر خریداری نکنیم!

متاسفانه در چند سال گذشته افرادی که تخصصی در تولید دستگاه جوجه کشی نداشته و صرفا کار سایت و وب انجام می دادند بدنبال فروش دستگاه جوجه کشی برآمده اند و حتی بعضی به ساخت دستگاه جوجه کشی هم دست زده اند که نتیجه را می توان حدس زد ساخت دستگاه بی کیفیت و ارزان قیمت که فقط شکایت مردم را در پی داشته است اما متاسفانه هنوز مردم از آنها خرید می کنند.

البته جدیدا بعضی از سایتهای غیر معتبر روشی دیگر در پیش گرفته اند که باید توجه کرد و آن اینکه این سایتها عکس دستگاه های شرکتهای معروف مثل عکس دستگاه های شرکت بلدرچین دماوند را داخل سایت خود گذاشته و آن را زیر قیمت خود شرکت تولیدکننده به فروش می رسانند که مسلما این روش فقط برای گمراه کردن مشتری می باشد.

اما سایت معتبر کدام سایت است؟ سایت معتبر ویژگی های زیر را دارد:

1- سایت وابسته به یک شرکت تولیدکننده دستگاه جوجه کشی معتبر باشد در نتیجه به سرعت از سابقه ایجاد سایت و سابقه شرکت اعتبار سایت را می توان حدس زد.

2- سایت معتبر دارای تلفن تماس و آدرس واقعی است.

3- سایت معتبر دارای نماد ساماندهی و درگاه فروش است.

5 - فریب گوگل را نخوریم!

توجه داشته باشید که هر سایتی که در صفحه اول تا پنجم گوگل است لزوما معتبر نیست امروزه روشهای زیادی برای بودن در صفحه اول موجود است در حالی که سایت معتبر نیست البته نمونه این سایت های غیر معتبر دردسر زیادی برای مردم ایجاد کرده است.

امروزه اکثرا برای خرید خود اول به گوگل سر می زنیم و بعد از یک سرچ ساده به چند گزینه اول بسنده     می کنیم و بعد از چند تماس خرید خود را انجام می دهیم خیلی از شرکتها برای اینکه بیشتر بفروشند سایتهای فراوانی ایجاد کرده اند و با روشهای درست و نادرست صفحه اول و دوم گوگل را پر کرده اند و گوگل هم تشخیص نمی دهد که همه این سایتها برای یک شرکت است در نتیجه شما که اولین بار رجوع کرده اید اعتماد کرده و خرید می کنید در حالیکه شما حق انتخاب نداشته اید برای اینکه دچار این مشکل نشوید چند صفحه گوگل را باز کنید و شرکت های متفاوت را پیدا کنید و با مقایسه و تحقیق دقیق خرید نمایید.

البته به نظرات مردم در بازار و اطراف خود هم توجه کنید و از آنها هم کمک بگیرد.

6 - از شرکت هایی که مشاوره ندارند و یا مشاوره ضعیف دارند خرید نکنیم!

مشاوره در جوجه کشی و مدیریت دستگاه جوجه کشی و مشاوره در پرورش طیور مانند پرورش بلدرچین جزو مهمترین امور به شمار می آید چون خیلی از ما تجربه کافی برای جوجه کشی نداریم به همین دلیل داشتن یک مشاور ضروری است. شرکت های معتبر این کار را برای ما ساده کرده اند و همراه دستگاه دفترچه و 
 سی دی ارسال می کنند و مهمتر از آن ارائه مشاوره تلفنی در طول سالهای استفاده از دستگاه می باشد شرکت های غیر معتبر و سازنده های خانگی شما را از این مزیت محروم می کنند و شما تنها می مانید.

7 - دستگاه جوجه کشی که گارانتی و خدمات واقعی دارند بخریم!

برای این منظور باید از شرکتهای معتبر و صاحب نام خرید نمایید که گارانتی آنها واقعی است البته بین خود این شرکتها هم در ارائه خدمات تفاوت می باشد برای اینکه بفهمید کدام یک بهتر هستند می توانید از شرکتهای تولید کننده لیستی از مشتریان را درخواست کرده و از آنها پرس و جو کنید به نظرات مردم در شبکه های اجتماعی و خود سایت هم می توان استناد کرد.

نکته خیلی مهم اینکه فاصله شما با شرکت فروشنده چقدر است مسلما شرکتهایی که از شما بسیار دور بوده ( در شهرستانهای دور ) و یا نمایندگی خوب نداشته باشند نمی توانند خدمات مناسب بدهند.

8 - در نهایت دستگاه جوجه کشی ارزان ( دارای قیمت مناسب ) و با کیفیت و گارانتی واقعی خرید کنیم!

برای این کار اگر همه موارد بالا را رعایت کنیم احتمالا می توانیم به یک سایت معتبر که متعلق به یک شرکت تولیدکننده دستگاه جوجه کشی است برسیم و با خیال راحت خرید کنیم.

 اما چطور یک شرکت معتبر تولید کننده می تواند دستگاه جوجه کشی ارزان ( قیمت مناسب ) و با کیفیت تولید کند؟

الف - خرید جنس با کیفیت عمده و با تعداد بالا :

شرکت های صنعتی به دلیل خرید بالا می توانند قطعات را با قیمت مناسب خریداری کنند.

ب- روش تولید صنعتی:

شرکت های صنعتی به دلیل روش تولید صنعتی و تولید چند هزار دستگاه در سال هزینه تولید آن پایین می آید که نتیجه آن تولید دستگاه جوجه کشی ارزان و با کیفیت است.

ج- کنترل هزینه های خدماتی:

شرکت های حرفه ایی به دلیل کنترل هزینه های جاری و خدماتی خود می توانند قیمت دستگاه جوجه کشی را پایین بیاورند.

و دلایل مدیریتی دیگر که ساخت دستگاه جوجه کشی را برای این شرکت ها به صرفه می کند.

در پایان قابل ذکر است که خرید خوب لازمه تولید حرفه ایی می باشد یعنی اگر می خواهید تولید کننده جوجه و دارای مزرعه پرورش حرفه ایی باشید خرید خوب داشته باشید. عجله نکنید و تحت تاثیر مزیتهای غیر ضروری در دستگاه قرار نگیریم به مطالب بالا هم فکر کنیم.

در این مقاله سعی نموده ایم طرز ساخت دستگاه جوجه کشی برای کسانی که دوست دارند جوجه کشی دستی را تجربه کنند، توضیح دهیم.  این روش برای تجربه اندوزی کودکان و نوجوانان در جهت برانگیخته شدن خلاقیت و کشف استعدادشان بسیار توصیه می شود. اما اگر به دنبال تجربه حرفه ای و کسب درآمد هستید با توجه به اهمیت صرفه جویی در وقت و هزینه بهتر است دستگاه جوجه کشی صنعتی را از شرکت های معتبر تهیه نمایید.

وسایل مورد نیاز برای ساخت دستگاه جوجه کشی

-        یخدان یونولیتی درب دار

-        سرپیچ متصل به سیم

-        نوار چسب

-        لامپ 25 وات

-        توری مرغی یا توری فلزی مناسب

-        دما سنج و رطوبت سنج دیجیتال

-        ظرف آب مناسب برای قرار گرفتن داخل یخدان

-        اسفنج

1- یک یخدان یونولیتی انتخاب کرده و روی بدنه آن سوراخی ایجاد نمایید به اندازه ای که سرپیچ از آن عبور کند. سپس توسط نوار چسب سرپیچ را از داخل و خارج سوراخ به بدنه یخدان بچسبانید. این کار را با دقت انجام دهید تا بر اثر تماس لامپ با بدنه یونولیتی باعث آتش سوزی نشود. سپس یک لامپ 25 وات را به سرپیچ متصل نمایید.

همچنین می توانید از یک جعبه مقوایی به جای یخدان یونولیتی استفاده کنید ولی بدلیل عایق بودن جعبه یونولیتی این جعبه برای ساخت دستگاه جوجه کشی مناسب تر است.

2 - جدا کننده های توری اطراف لامپ

با استفاده از توری مرغی یا توری های فلزی موجود در بازار اطراف لامپ را بپوشانید این کار از تماس جوجه ها پس از تولد با لامپ جلوگیری می کند.

در صورت تمایل می توانید از توری موجود در کف جعبه استفاده کنید تا از جمع شدن فضولات زیر پای پرنده جلوگیری شود.

3 - اضافه نمودن دما سنج و رطوبت سنج دیجیتال

مطمئن شوید که دما سنج و رطوبت سنج به درستی و با دقت زیاد کار می کند و آن را در جعبه و جایی کنار تخم مرغ ها قرار دهید.

4 - جهت تامین رطوبت مورد نیاز جوجه کشی یک ظرف آب داخل جعبه قرار دهید می توانید داخل ظرف از اسفنج استفاده نمایید تا بتوانید رطوبت مورد نیاز جعبه را کنترل نمایید.

5 - روی درب یخدان برشی ایجاد کنید و با استفاده از شیشه قاب عکس یا طلق پلاستیکی محل برش خورده را بپوشانید و اطراف آن را با نوار چسب محکم بچسبانید.

در صورت تمایل می توانید لولایی روی درب یخدان نصب نموده تا عمل باز و بسته نمودن درب دستگاه راحت تر انجام پذیرد.

جهت گردش جریان هوا و تهویه داخل جعبه می توانید دو سوراخ کوچک در طرفین جعبه ایجاد نمایید و یک سوراخ کوچک روی درب بالای آن در نظر بگیرید.

6 - تست دستگاه جوجه کشی

قبل از قرار دادن تخم مرغ های نطفه دار درون دستگاه می بایست دستگاه را برای یک روز یا حتی بیشتر روشن کنیم تا از رطوبت و دمای مورد نیاز در دستگاه مطمئن شویم. در طول دوره جوجه کشی درجه حرارت دستگاه باید روی 37.5 درجه سانتیگراد ثابت بماند و می بایست رطوبت دستگاه برای 18 روز اول بین 55 تا 65 درصد و برای چهار روز آخر بین 65 تا 75 درصد تنظیم شود.

جهت کنترل رطوبت دستگاه می توانید آب جذب شده به اسفج را خارج نموده و یا برای افزایش رطوبت مقداری آب به ظرف داخل دستگاه اضافه نمایید.

مراحل جوجه کشی تخم مرغ ها

قرار دادن تخم مرغ ها

تهیه تخم نطفه دار خیلی مهم است چرا که در برخی موارد مشاهده شده بدلیل رعایت نکردن اصول نگه داری تخم های نطفه دار پس از قرار گیری تخم مرغ ها در دستگاه نطفه رشد نکرده و تمامی زحمات شما از بین می رود. لذا جهت تهیه تخم مرغ نطفه دار مناسب می توانید به بازارهای محلی اطراف خود مراجعه کرده یا از افرادی که به آنها اعتماد دارید تخم نطفه دار مرغوب تهیه کنید.

کیفیت تخم مرغ نطفه دار بستگی به سلامت مرغ دارد لذا در صورت لزوم می توانید از فروشنده بخواهید تا جهت بررسی و اطمینان از سلامت مرغ ها شما را به مزرعه خود ببرد. معمولا مرغ های آزاد تخم های با کیفیت تری نسبت به مرغ های داخل قفس تولید می کنند.

معمولا نرخ جوجه درآوری خوب بین 50 تا 85 درصد از تخم ها می باشد.

تخم مرغ نطفه دار مرغ های تخم گذار معمولا کوچک تر هستند این درحالی است که تخم مرغ گوشتی معمولا درشت تر می باشد به هرحال شما می توانید از کشاورز سوال کنید تا اطلاعات لازم درباره نژاد مرغ های مزرعه خود در اختیار شما قرار دهد.

اطلاعات مهم نظیر زمان و آمار تخم مرغ ها را ثبت کنید

 یک تخم مرغ به 21 روز زمان نیاز دارد تا به جوجه تبدیل شود و مهم است که شما بدانید چه زمان و چه تعداد تخم را داخل دستگاه قرار داده اید. همچنین میزان دما و رطوبت اندازه گیری شده در هر روز را ثبت نمایید تا در صورت مشاهده تغییر سریعا نسبت به رفع آن اقدام کنید.

چرخش تخم مرغ ها

تخم مرغ ها را می بایست در هر روز و در فواصل زمانی منظم بچرخانید این امر می بایست تا روز 18 جوجه کشی ادامه پیدا کند. برای چرخش درست تخم مرغ ها می توانید یک طرف آن را علامت "O" و طرف دیگر آن را با علامت "X" نشانه گذاری کنید و در هر مرحله یک چهارم تا نیم دور تخم مرغ ها را بپرخانید.

نکته : در دستگاه های جوجه کشی ساخته شده در کارخانجات معتبر این عمل به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به بازرسی انجام می پذیرد.

مشاهده داخل تخم مرغ ها بعد از هفته اول

این کار به شما کمک می کند تا تخم های نطفه دار را از سایر تخم ها شناسایی نمایید. برای عمل کندلینگ یا نوربینی تخم مرغ ها می توانید یک دستگاه کندلر تهیه کرده و یا توسط یک چراغ قوه و در فضای تاریک، داخل تخم مرغ ها را یک به یک مشاهده کنید. پس از بررسی تخم مرغ ها آنهایی که نطفه دار نیستند و یا تفاوتی با سایر تخم های نطفه دار دارند را از دستگاه خارج نمایید.

اگر از چراغ قوه برای مشاهده تخم مرغ ها استفاده می کنید می بایست لنز آن به اندازه ای کوچک با شد که با قرار دادن تخم مرغ روی آن نور از اطراف مشاهده نشود.

برای ساخت کندلر خانگی می توانید یک چراغ رومیزی را داخل جعبه مقوایی با ابعاد مناسب قرار داده و روی جعبه را سوراخ کنید و تخم مرغ را روی سوراخ قرار داده و داخل آن را مشاهده نمایید.

برای مشاهده داخل تخم مرغ به آرامی آن را بچرخانید تا از ایجاد نطفه در آن مطمئن شوید.

جنین زنده مانند یک نقطه دیده می شود که با رگ های خونی به اطراف احاطه شده است.

جنین مرده شبیه به حلقه و یا رگه هایی از خون دیده می شود.

تخم مرغ بدون نطفه کاملا شفاف بوده و نور از آن عبور می کند.

توجه به صدای تق تق در روز بیست و یکم

اگر دقت کنید در روز بیست و یکم صدای ضربه زدن نوک جوجه ها به تخم ها را می شنوید این صدا به منظور ترکیدن کیسه هوای داخل تخم و برخورد نوک جوجه با پوسته تخم مرغ ایجاد می شود. پس از شنیدن صدا شاید تا 12 ساعت زمان لازم باشد تا جوجه به طور کامل از تخم خارج شود.

نکته : در حین خروج جوجه ها از تخم هرگز به آنها کمک نکنید و اجازه دهید خود حیوان این کار را انجام دهد چرا که برخی از جوجه ها هنوز توان شکستن تخم را ندارند و به زمان بیشتری برای جذب انرژی لازم دارند.

در جوجه کشی طبیعی آیا مرغ عملیات خوابیدن روی تخم ها را بهتر از دستگاه جوجه کشی انجام می دهد؟ 

جواب منفی است. جوجه کشی طبیعی بارها و بارها نتایج ضعیفی به ما داده و می‌دهد درحالی که دستگاه جوجه کشی به شرط رعایت شرایط  محیطی و بهداشتی در آن به مراتب بهتر از مرغ کرچ عمل می‌کند. مرغ کرچ از جمله مخلوقات آمیخته با بی نظمی و غیرقابل پیش بینی کره زمین است که به روش های مختلف ما را دچار نومیدی میکند. این موضوع در مورد پرورش جوجه ها صدق نمی‌کند زیرا پرورش طبیعی آنها توسط مرغ کرچ به مراتب راحت تر و دقیق تر از روش مصنوعی و دستی انجام می شود. 

جوجه کشی و پرورش طبیعی جوجه ها مزایای زیر را دارد :

الف - «مواظبت مادر از تخم و جوجه ها». مرغ به خوابیدن روی تخم ها و چرخاندن آن ها مبادرت کرده و در مورد مقرر جوجه ها متولد می شوند بدون این که نیاز چندانی و درگیری ما باشد. بهتر است از مرغ‌های با طبیعت عصبانی و بی قرار استفاده نشود ولواین که تیپ جنگی مناسبی داشته باشند. طبیعت قوی و متوازن مرغ ها نشانه آن است که جوجه ها را با اطمینان بیشتر و ریسک کمتری مورد هدایت و حمایت قرار می دهند و از طریق سیگنال های صدایی و به دلایل واهی درمعرض هشدارهای  بی مورد قرار نداده و خانواده را دچار اضطراب نمی‌کنند.

ب - در فضای بیرون مادر به جوجه ها آموزش می‌دهد چه غذایی برای آن ها مفید است.

ج - در زمان نزدیک شدن خطر،مادر جوجه ها را آگاه می کند و از آنها حفاظت می‌کند.

د - در زمان درگیری بین جوجه ها، واسطه می شود.

ح - رسیدگی و مراقبت جوجه ها به قدری است که اغلب جوجه خروس ها از همان ابتدا ویژگی‌های برجسته و شایستگی فیزیکی خود را نشان می دهند.

و - نیازی به خرید مادر مصنوعی،اینکوباتور،جعبه پرورش اولیه،هیتر و امثال آن نیست.

معایب جوجه کشی و پرورش طبیعی نیز به شرح زیر است :

الف - تعداد جوجه کمتری به ازای هر مرغ تولید خواهد شد زیرا مرغ درگیر پرورش جوجه می شود و برای مدتی از تخم می رود.

ب - مرغ های جوان و نابلد موجب تلف شدن جوجه خود می شوند.

ج - تنها زمانی مرغ وارد فعالیت تولید مثلی می شود که ابتدا کرچ شود.

د - درصد جوجه درآوری کم تر از روش جوجه کشی مصنوعی(البته در شرایط ایده آل) است.

 به هر حال در صورت تمایل به جوجه کشی طبیعی و استفاده از مرغ کرچ،شب هنگام تخم های بارور جمع‌آوری شده را زیر وی قرار می دهیم.به این منظور به آرامی از جایش بلند کرده و محکم نگه داشته و تخم ها را در آشیانه وی می ‌گذاریم و سپس به آرامی مرغ را روی آن ها قرار می دهیم. چنان چه مرغ که خصوصیات کرچی را نشان می دهد از روی تخم بلند شود دوباره روی آن ها باز می گردد. باید توجه داشت که هیچ گاه در حالی که مرغ دیگری در آشیانه است،تخم ها را زیر مرغ کرچ نگذاریم. مرغ به مدت ۲۱ روز روی تخم ها می خوابد و سپس تا استقلال کامل جوجه ها از آن ها مواظبت می‌کند. جوجه های بدست آمده از جوجه کشی طبیعی تحت نظارت مادر،بزرگ می شوند. این مرغ ها ابتدا نیاز جوجه ها و سپس نیاز خود را برآورده می کنند و حتی اگر کاملاً گرسنه باشند وقتی غذا بیابند ابتدا جوجه ها را سیر می کنند. مواظبت و حمایت از آن ها نیز همین منطق را دارد. هیچ تهدیدی و اندازای بزرگ نیست که او جوجه‌هایش را رها کند.

اغلب پرورش دهندگان باتجربه،مرغ و خروس های مولد(با سابقه و شجره مشخص) خود را به صورت مجزا از دیگران در قفس های تولید مثل انفرادی جفت می کنند واز تخم‌های شناسنامه ‌دارآن ها مواظبت کرده به دقت آن ها را نشانه گذاری می‌کنند و آن ها را با دستکش نخی برداشته و با مداد،اطلاعات تولید مثلی و تاریخ گذاشته شدن آنها را یادداشت کرده و در محل مناسبی انبار می کنند و به موقع زیر مرغ کرچ(مادر یا حمال)مناسب می خوابانند.

نژاد لاری 

لازم به ذکر است که مرغ نژادهای جنگی در مقایسه با مرغ و خروس معمولی غریزه تولید مثلی بیشتری دارد. بهتر است در ابتدای فصل تولید مثل وارد فرایند تولید مثل شوند و قبل از آن غذاهای حاوی ویتامین و مواد معدنی و پروتئین مناسب به آن ها داده شود و در زمان مناسب در معرض عملیات کرم کشی  قرار گیرند تا در دوره خوابیدن روی تخم ها راحت بوده به آلودگی در آشیانه آن ها وجود نداشته باشد. آشیانه مرغ (جعبه پلاستیکی،سبد میوه یا نظیر آن) در محلی خلوت و بدون مزاحمت قرار گرفته و کف آن مقداری خاک اره یا پوشال مناسب ریخته می شود و پس از تولد جوجه ها یک طرف جعبه برداشته می شود تا جوجه ها امکان رفت و آمد داشته باشند. در صورتی که زمان دقیق گذاشته شدن تخم های بارور بلافاصله یادداشت شود می توان تاریخ دقیق تولد جوجه ها را محاسبه کرد.سویه های  مختلف تعداد روز و ساعات متفاوتی دارند. مرغ ها بلافاصله بعد از گذاشتن تخم، آن را با صدای بلند قدقد خود اعلام می کنند در حالی که پرهایشان را باد انداخته اند.

مدیریت تولید مثل

 یک روش مناسب مدیریت تولید مثل مرغ های مناسب که قبلاً دارای جوجه خروس های خوبی بوده اند این است که بلافاصله پس از گذاشته شدن تخم، آن ها را برچسب زده و تا لحظه موعود در محل مناسب ذخیره کنیم و موقتا تخم های بی کیفیت زیر او بگذاریم و دائم مراقب کرچی او باشیم. در صورتی که مرغ تمامی لحظات روزانه را در آشیانه بماند نشانه کرچی او است. بعد از دو روز می توان او را به آشیانه ای که مخصوصا برای او فراهم شده انتقال داد. در محل جدید دو روز دیگر نیز روی تخم های بی کیفیت می خوابد.در صورت بی تجربگی و عدم امنیت مرغ ها در این روز ها، آسیب جدی به تخم ها وارد می شود. زمانی که مرغ  با ثبات کافی روی تخم هاخوابید، یک روز پس از غروب  و در حالی که هوا تاریک است تخم ها  جایگزین می شوند و تعدادی تخم بارور و شناسنامه ‌دار تا ( 12عدد) زیر آن ها گذاشته می شود تا مرغ بتواند تمامی آنها را گرم نگه دارد.البته این تعداد بستگی به اندازه مرغ نیز دارد و هرچه مرغ بزرگ تر باشد تعداد تخم بیشتری را گرم می کند.

 کجه مرغ کرچ در محلی خلوت،خنک، نسبتا تاریک و آرام و دور از دسترس دیگر مرغ و خروس ها قرار می گیرد.لازم نیست این کجه ها بزرگ وگران باشند ولی باید راحت، ایمن و عاری از کوران هوا باشند. استفاده از قفسی با مساحت ۲ متر مربع با یک پنجره بزرگ و مناسب بدون شیشه ولی نرده دار که در روزهای بعد از تولد جوجه ها،آفتاب کافی به درون آن بتابد مناسب است در حالی که کف آنها از خاک اره درشت پوشیده شود تا مرغ در صورت لزوم حمام خاک کند. خاک اره به تدریج آلوده به فضله مادر شده وجوجه ها پس از تولد، با باکتری های طبیعی و مفید روده مادر تلقیح می‌شوند و از ورود  باکتری های مضر به دستگاه گوارش آنها ممانعت به عمل می آید. کجه های مرطوب و با جریان هوای تند موجب تلفات جوجه ها می شود در حالی که اگر این دو حالت در آن  نباشد حتی درروزهای سرد زمستان می توان مرغ ها را خواباند و جوجه سالم و قوی در آن ها پرورش داد.گاه اوقات یک کجه  مستقل ولی کوچک تر برای مرغ مادر فراهم می‌کنند تا مرغ بدون اضطراب یا مزاحمت دیگران در آن به خوردن و نوشیدن بپردازد.

مرطوب بودن تخم ها

گاهی اوقات بخصوص در فصول گرم و هوای خشک لازم است وقتی مرغ کرچ برای خوردن و آشامیدن از روی تخم ها بلند می شود،اندکی آب روی تخم ها اسپری کنیم.تخم ها به ویژه در دو روز آخر باید مرطوب (نه خیس) باشند تا جوجه ها راحت تر پوست تخم‌ را شکافته و از آن بیرون بیایند.در صورتی که تخم ها خشک باشند، جوجه درگیر پوسته های داخلی تخم شده و به راحتی متولد نمی شود و یا قبل از تولد می میرد. به هرحال جوجه ها یکی پس از دیگری متولد می‌شوند.

 در صورتی که در روزهای آخر نزدیک و تولد جوجه ها،تخم یا جوجه ای زیر مرغ بگذاریم، احتمال دارد مرغ کرچ از پذیرفتن آن ها خودداری کرده و یا بلافاصله بعد از تولد آن را  بکشد. مرغ در سه روز آخر صدای جوجه را از درون تخم شنیده و آن را حس می کند. همچنین مرغ ها شمارش بلد نیستند و عدد را نمی‌شناسند و برای آن ها 7 روز با 17 روز تفاوتی ندارد. بنابراین اگر جوجه یک روزه ای را به صورت دزدکی زیر مرغ بگذاریم او را پذیرفته و همراه جوجه های خود بزرگ می‌کند. زمان بندی این کار حساس است و حتما باید دزدکی انجام شود.

مرغ کرچ گاه به خوردن پوسته های باقی مانده می پردازد. این صفت در مرغ های مختلف متغیر است.گاه اوقات آنها تخم های نابارور و مشکل دار و نیز جوجه های مریض و مرد را می خورند و بعید نیست مثلاً از میان 10 تخمی که در لانه گذاشته شده، هیچ اثری از یکی دو تا از آن ها مشاهده نکنیم. گاه مرغ ها از ترس شکارچیان به خوردن جوجه های سالم نیز می پردازند.این صفت را به سختی می‌توان مهار کرد و لذا این گونه مرغ ها به درد جوجه کشی نمی خورند. در روزهای 20 و 21 باید مراقبت بیشتری به عمل آید و این رفتار در مرغ کرچ کنترل شود.برخی پرورش دهندگان کاری با این رفتار ندارند و آن را طبیعی می دانند به ویژه اگر باقی مانده جوجه ها را به شیوه مناسبی بزرگ کنند.