ویتامین ها

ویتامینA :

کمبود ویتامینA در جیره گله مادر گوشتی باعث می شود که سیستم گردش خون به درستی شکل نگیرد و تلفات جنینی در روزهای دوم و سوم در دستگاه جوجه کشی بالا برود، همچنین کمبود ویتامینA باعث کاهش تولید و جوجه در آوری می شود.میزان مورد نیاز آن در دان دوره تولید(23-60w) باز 15500واحد بین المللی می باشد.

ویتامینD3 :

کمبود این ویتامین باعث کاهش تولید و جوجه درآوری و اختلالات پوسته تخم مرغ از قبیل نرمی پوسته و شکنندگی و نازکی آن می شود.میزان مورد نیاز آن در زمان تولید 3800 واحد بین المللی در هر کیلو دان می باشد.

ویتامینE :

کمبود طولانی آن باعث تحلیل رفتن بیضه ها و در نتیجه عقیمی خروس ها و کاهش جوجه درآوری می شود.میزان مورد نیاز آن در دوره تولید 30 واحد بین المللی می باشد.

ویتامینB2(ریبوفلاوین) :

کمبود آن مرگ و میر جنینی در روزهای 9 تا 14 را در دستگاه جوجه کشی باعث می شود.پیچ خوردگی پنجه ها،کوتاهی پا و حالت کوتولگی در جوجه،ادم و وجود کرک های گلوله شده و چماقی شکل موسوم به clubbed down از سایر عوارض ناشی از کمبودB2 است. میزان مورد نیاز 66 میلی گرم می باشد.

کوبالامین(B12) :

کمبود آن موجب مرگ و میر جنینی طی هفته دوم جوجه کشی (14-8 روزگی)و بخصوص روز هفدهم همراه تورم کلیه،آتروفی عضلانی و ادم و کوتاهی نوک می شود.

اسید پانتونیک :

کمبود اسید پانتونیک باعث کاهش جوجه در آوری تخم مرغ ها در دستگاه جوجه کشی می باشد. میزان مورد نیاز در جیره رشد mg10 و در سایر جیره ها mg15 در هر کیلو دان می باشد.

اسید نیکو تینیک(نیاسین:ویتامینPP) :

کمبود آن جوجه در آوری را کاهش می دهد.میزان مورد نیاز آن در پیشدان 35،دان دوره رشد30 و پس از آن تا پایان تولید mg40 در هر کیلوگرم دان می باشد.

پیریدوکسین(B6) :

کمبود آن تولید و جوجه درآوری را کاهش می دهد.میزان مورد نیاز آن در جیره پیشدانmg3،در جیره دوران رشد mg2 و بعد از آن تا پایان دوره تولید mg5 در کیلوست.

بیوتین(ویتامینH) :

کمبود آن باعث مرگ و میر جنینی در هفته اول،نواقص اسکلتی از قبیل کوتاهی استخوان ها و پیچیدگی درشت نی،منقار طوطی مانند و چسبیدن انگشت های سوم و چهارم به وسیله یک پرده می شود.میزان مورد نیاز آن 0/25mg در هر کیلو می باشد.

اسید فولیک :

کمبود آن باعث تلفات جنینی در سن14-12 روزگی با علائم ادم و خونریزی زیر جلدی می شود.جوجه های به دنیا آمده از دستگاه جوجه کشی ،کوتوله، دارای ضعف پا و مشکل تنفسی هستند.میزان مورد نیاز آن در دوره تولید1/5mg به ازاء هر کیلو گرم دان می باشد.

 کولین :

کمبود آن باعث کاهش جوجه در آوری می شود.میزان مورد نیاز در پیشدان 400 mg  دردان دوره رشد 350 mg  وبعد از آن 500 mg در هر کیلو دان می باشد.

مواد معدنی

کلسیم و فسفر :

کمبود آن باعث ضعف و نرمی پوسته و کاهش هچ در دستگاه جوجه کشی می شود.کمبود فسفر باعث مرگ و میر در روزهای 16-14 می شود.میزان مورد نیاز در جیره رشد برای کلسیم 1 درصد و برای فسفر 5/0 درصد می باشد.این میزان در دوره ی تولید برای کلسیم تا 5/3 در صد و برای فسفر تا 7/0 درصد افزایش می یابد.به منظور تأمین کلسیم و فسفر مورد نیاز،دو هفته قبل از بلوغ،صدف به صورت آزاد در جیره مورد استفاده قرار می گیرد در هفته 22-18 کلسیم جیره به 3/1-1/1 درصد و پس از آن به 1/3-9/2 درصد می رسد.

ضعف پوسته تا 2 درصد طبیعی تلقی می شود و پس از آن تعادل جیره،بیماری و حرات نامناسب می توانند به عنوان عوامل تشدید کننده مورد توجه قرار گیرند.در هوای گرم اشتهای پرنده کمتر می شود و در نتیجه کلسیم کمتری دریافت می کند.الذا در هوای گرم و تابستان ها برمقدار Ca جیره می افزایند.

منیزیوم :

میزان مورد نیاز در چند هفته اول 05/0 در صد می باشد و کمبود آن موجب کاهش تولید می شود.

سدیم :

میزان مورد نیاز در جیره 16/0 درصد و کمبود آن باعث کوچک شدن اندازه ی تخم مرغ می شود.

پتاسیم :

کمبود پتاسیم موجب کاهش تولید و نرمی پوسته می شود.

منگنز :

کمبود منگنز باعث کاهش تولید و مرگ و میر جنینی در روزهای 21-18 می شود.علت این مرگ و میر عارضه ای به نام <<کوندرودیستروفی>>یا<<سوء تغذیه عضلانی>>است میزان مورد نیاز منگنز در دان رشد 70 ppm و در سایر انواع جیره ها و از جمله پیشدان 100 ppm می باشد.

روی :

کمبود روی باعث مرگ و میر و نواقص اسکلتی (مثل قفدان پا یا بال یا ستون مهره ها)می شود.میزان مورد نیاز آن در جیره 50 ppm  می باشد.

ید :

کمبود آن باعث کوچک بودن جثه جوجه و افزایش دوره انکوباسیون  در ماشین جوجه کشی تا 2 روز می شود.میزان مورد نیاز تا 17 هفتگی 5/0 و بعد از آن 1 ppm می باشد.

سلنیم :

کمبودش باعث کاهش تولید و هچ از دستگاه جوجه کشی می شود و چون سلنیوم سمی می باشد، افزایش آن به بیشتر از 5 ppm هم باعث مرگ و میر جنینی با علایم ادم در سر و گردن-کوتاه شدن نوک فوقانی و نقص در چشم و انگشتان می شود.میزان مورد نیاز در جیره رشد 0/1 ppm  و در سایر جیره های قبل و بعد از دوران رشد 0/15 ppm  می باشد.

پروتئین :

کمبود پروتئین باعث کاهش وزن پرنده،کاهش تولید،کاهش اندازه تخم مرغ و در نتیجه کاهش هچ می شود.میزان مورد نیاز آن در جیره مراحل مختلف تقریبا از 13تا17درصد است.

چربی :

کمبود اسید آراشیدونیک و اسید لینولئیک(که از چربی های اشباع نشده اند)اندازه تخم مرغ و میزان جوجه در آوری را می کاهد.این چربی ها در ذرت و سویا وچود دارند.میزان مورد نیاز آن ها در جیره 5-5/2 درصد می باشد.

در طبیعت جفت گیری قرقاول ها در بوته زار ها صورت گرفته و معمولا تخم گذاری پرنده برخلاف سایر پرندگان که اغلب صبح ها صورت می گیرد عصر ها انجام می شود. قرقاول ها جزو حیوانات پولی گامی هستند و هیچ گاه قرقاول نر به یک ماده اکتفا نکرده و علاقه ای نیز به جوجه ها از خود نشان نمی دهد. در طبیعت جنس ماده به تنهایی وظیفه ساختن لانه را جهت نگهداری جوجه ها بر عهده می گیرد و جایگاه مزبور را اغلب در محلی سایه و نزدیک جریان آب و در انبوه بوته ها به وجود می آورد.

پروفسور برلیوز دانشمند جانور شناس فرانسوی در کتاب معروف خود تحت عنوان عادات و روسوم عشقبازی در نزد حیوان درباره شرح حال قرقاول آرگوس و چگونگی زاد و ولد حیوان شرح مفصلی می نویسد. وی در کتاب خود می نویسد: در فصل جفتگیری پرندگان آرگوس ها ی نر هر یک محوطه ای در حدود 10 متر مربع را به خود اختصاص داده و سعی می نمایند محوطه مزبور را کاملا تمیز و صاف کرده و نگهبانی آن را بر عهده بگیرند. بعد از چند روزی بالاخره گذار جنس ماده ای از آن حدود می گذرد و آرگوس نر حیوان را به سرزمین خود دعوت می نماید، در چنین حالتی آرگوس نر به استقبال ماده رفته ودر اطراف حیوان مدت مدیدی به چرخش در می آید، گردش مزبور کم کم سریع شده و دایره انتخابی نیز به تدریج تنگ تر می گردد و بالاخره در پایان حرکات مزبور که بیشتر به رقص شباهت دارد، قرقاول نر با ماده جفتگیری می کند.

در حالت طبیعی معمولا قرقاول در هر  دوره جنسی در حدود 12 تا 24 تخم می گذارد که رنگ پوسته آن ها نزدیک به سبز و قهوه ای زیتونی است. در بسیاری از نژاد های قرقاول اندازه تخم پرنده کمی کوچک تر از تخم مرغ بوده دارای پوسته ای نازک و شکننده به رنگ سفید به همراه خال های قهوه ای و بیضی شکل می باشد.

قابلیت جوجه در آوری قرقاول ها عموما نا امید کننده و در حدود 65 % است، این در حالی است که میزان جوجه درآوری طیور تجارتی بالای 80 % است. میزان پایین جوجه در آوری مربوط به مرحله پس از باروری و قبل از تفریخ جوجه ها است. قرقاول معمولا در محیط تخم گذاری می کند و معمولا این تخم ها  آلوده به مدفوع می باشند.

با پیشرفت علم تلقیح مصنوعی در حیوانات و طبق بررسی های به عمل آمده بر روی اسپرم قرقاول و بسیاری از پرندگان دیگر مشخص شده است که اسپرماتوزوئید قرقاول دارای قدرت بسیار زیادی است و می تواند تا چهار هفته در دستگاه تناسلی قرقاول ماده زنده مانده و تخم های ماده را تلقیح کرده و نطفه دار نماید. آزمایش های انجام شده نشان داده شده نشان می دهد که هر گاه تنها یک جفت گیری بین قرقاول نر و ماده صورت گیرد اسپرماتوزوئید های موجود در اویدکت قرقاول قادر است 25 تا 30 روز به طور مرتب تخم هایی را که قرقاول ماده در این فاصله می گذارد همچنان نطفه دار نماید. ولی با وجود اطلاع از این واقعیت در حال حاضر در بسیاری از پرورشگاه های مجهز قرقاول پرورش دهندگان ترجیح می دهند که برای هر 4 تا 5 قرقاول ماده یک قرقاول نر اختصاص دهند.پوسته این گونه تخم ها خیلی نازک است و ممکن است ترک های بیشتری داشته باشد، لذا نفوذ باکتری ها به داخل این گونه تخم ها متحمل تر است. از طرف دیگر در شرایط بد نگهداری از دست رفتن بیش از حد آب ناشی از تبخیر نیز در این تخم ها بیشتر به وقوع می پییوندد. تمامی این عوامل ممکن است منجر به مرگ و میر جنین و یا تولید جوجه های ضعیف کوچک شوند. از انجا که جوجه کشی های مصنوعی مرسوم شده اند و معمولا یک جوجه کشی بزرگ از مناطق مختلف سفارش می پذیرد، امکان دارد که تخم های کثیف یا تولید شده در شرایط بهداشتی نامناسب نیز به همراه سایر تخم ها وارد دستگاه جوجه کشی شوند. در این شرایط گسترش عفونت های حاصل از تخم نشدید شده و عوامل بیماری زای جیدید با تحویل جوجه ها، به  مزارع وارد خواهند شد.

شرایط محیط ستر

تهویه ستر

یکی از عوامل موثر در جوجه کشی که متاسفانه در اکثر مجموعه های پرورش کبک به آن توجه نمی شود تامین اکسیژن کافی برای رشد جنین است. متابولیسم جوجه در دوران جوجه کشی بسیار زیاد بوده بنابراین به اکسیژن خیلی زیادی نیاز دارد. علاوه بر تهویه مناسب در داخل دستگاه ستر، بایستی به تهویه کل اتاق ستر نیز توجه کرد چرا که باید دائماً مقدار کافی اکسیژن بتواند وارد دستگاه جوجه کشی شده و در داخل  دستگاه نیز به صورت یکنواخت پخش شود.

دمای ستر

دمای دستگاه ستر برای جوجه کشی کبک 5/37 درجه سانتی گراد یا 5/99 فارنهایت باید باشد.هرچه نوسان دما در دستگاه کم تر بوده و دما یکنواخت باشد درصد جوجه درآوری بیشتر خواهد بود. نوسان دما تا 3/0 درجه سانتی گراد در دستگاه ستری معمولاً مشکلی ایجاد نمی کند. کالیبر کردن سیستم تنظیم دمای دستگاه به صورت دوره ای از ضروریات دستگاه ستری است.

رطوبت دستگاه ستر

رطوبت دستگاه ستر نیز در حد 60 درصد مناسب است. رطوبت کم تر باعث کاهش آب تخم و تلفات جنین و یا کاهش وزن و تلفات بعد از تولد جوجه می شود. رطوبت زیاد هم سبب خیس شدن تخم و ورود آلودگی به داخل تخم و خفگی جوجه و یا آلوده شدن آن می شود.

چرخش تخم در دستگاه ستر

چرخش تخم هر 4-1 ساعت یک بار باید انجام شود در غیر این صورت سبب جابجایی موقعیت زرده از وسط تخم و در نتیجه تلفات جنین می شود.

تخم هایی که نباید در شانه ای ستر قرار گیرند عبارت اند از

تخم های خیلی بزرگ، تخم های خیلی ریز، تخم های پوسته نازک یا لمبه، تخم هایی بدون رنگ دانه، تخم های آلوده به کود، تخم های سوراخ دار، تخم های ترک دار، تخم های بد شکل و تخم های رو زرده.

چه عواملی موجب افزایش و کاهش دوره جوجه کشی می شوند؟

عواملی که باعث افزایش طول دوره جوجه کشی می شوند

1-      بزرگ بودن اندازه تخم از حد معمول

2-      پایین بودن دمای دستگاه ستر و هچر

3-      طولانی شدن زمان نگهداری تخم ها در سرد خانه

4-      بالا بودن سن گله مولد

عواملی که باعث کاهش دوره جوجه کشی می شوند

1-      کوچک بودن اندازه تخم از حد معمول

2-      بالا بودن دمای دستگاه جوجه کشی

3-      جوان بودن گله مولد

4-      قرار دادن تخم در دستگاه بلافاصله پس از تولید

انتقال تخم از ستر به هچر

در اواخر دوره جوجه کشی که برای کبک روز بیستم است لازم است تخم ها از دستگاه ستر خارج شده و به دستگاه هچر شوند (برای دستگاه های خانگی و با ظرفیت کم، بخش ستری و هچری در یک دستگاه می باشد.)

در انتقال تخم ها از ستر به هچر باید توجه داشت که دما و رطوبت محیط تا حد دمای دستگاه ها افزایش داده شود. دمای مناسب محیط برای انتقال تخم ها از دستگاه ستری به هچری 35 درجه سانتی گراد است.

نیاز حرارتی کبک ها در مراحل مختلف پرورش

طبیعتاً جوجه ها بیشترین دما را نیازمندند. در هفته اول زندگی حرارت محیط برابی جوجه ها می بایستی بین 33 تا 35 درجه سانتی گراد باشد. در ادامه  هر هفته حدوداً 3 درجه سانتی گراد کاهش پیدا کرده تا به 10 درجه برسد. از آن جایی که گرم کردن تمام سالن مقرون به صرفه نمی باشد، جوجه ها در فضای محدودی از سالن توسط لامپ های حرارت زا یا دستگاه مادر مصنوعی و یا تحت اشعه گرم کننده نگهداری می شوند.

بعضی اوقات بالا و پایین بودن حرارت در محیط پیش می آید که در صورت سرد بودن محل نگه داری جوجه ها جنب و جوش و غذا خوردن آنها کاهش پیدا می کند. در پرورش نیمچه کبک، دمای مورد نیاز کاهش پیدا کرده و بین 10 تا 25 درجه سانتی گراد قابل قبول است. اگر دما پائین و رطوبت بالا باشد، مسائل و مشکلات تنفسی بروز می نمایند. حرارت محیطی بالا می تواند باعث بروز کانی بالیزم (همدیگر خواری) در جوجه ها و نیمچه ها گردد.

هنگام تولید تخم، توجه به درجه حرارت محیط از اهمیت ببیشتری برخوردار است. دمای مطلوب باید بین 15 تا 27 درجه ی سانتی گراد باشد.

رطوبت سالن های پرورش

بدن کبک گرمایی در حد 41 تا 42 درجه سانتی گراد دارد. یک کبک بالغ به طور متوسط روزانه حدود 30 گرم آب از طریق تنفس و حدود 80 گرم از طریق مدفوع دفع می کند. بهترین میزان رطوبت هوا بین 60 تا 75 درصد بوده و به هیچ عنوان نمی بایستی به بالاتر از 90 درصد صعود و یا پائین تر از 50 درصد نزول نماید.

یکی از دلایل بروز بیماری تنفسی رطوبت زیاد محیط است. هوای بیش از اندازه خشک نیز مشکلاتی ایجاد می کند در پرندگان، مخاط مجاری تنفسی دارای مژک های ریزی هستند که حرکت منظم آن ها به سمت خارج ذرات ریز خارجی را دفع می کند. در هوای خشک این مژک ها نمی توانند فعالیت نمایند در این صورت خطر آلوده شدن حیوان به میکروب های تنفسی افزایش پیدا می کند.

اکسیژن یکی از فاکتورهای مهم است

اکسیژن از اهمیت ویژه ای برای حفظ حیات موجودات زنده برخوردار است که از طریق دم وارد ریه ها شده. کمبود آن می تواند روند تولید را کاهش داده و یا به مرگ حیوان ختم شود. سرعت ورود هوا به داخل سالن پرورش کبک باید حدود 1/0 تا 4/0 متر مکعب در ثانیه باشد. در فصول سرد سرعت ورود هوا کمتر و در دمای بیش از 20 درجه سانتی گراد باید بیشتر باشد.

تهویه مناسب برای پرورش کبک

هدف از تهویه، خارج کردن هوای بد و مملو از گازهای سمی و وارد نمودن هوای تازه و سرشار از اکسیژن است. کمبود تهویه سبب کاهش تولید و یا مرگ پرنده می شود.

نباید از سیستم تهویه یکسان برای پرورش سنین مختلف پرنده استفاده کرد، جوجه های تازه متولد شده نسبت به جوجه های آماده کشتار نیاز تهویه ای متفاوتی دارند.

شکل و مدل ساختمان، جهت آن، مساحت سالن، تعداد پرنده و شرایط محیطی بر چگونگی تخلیه هوای محیط موثرند. نکته مهم در تهویه این است که ورودی ها و خروجی های هوا (فن های تهویه ) به درستی تعبیه شوند، فن ها باید در جهت مخالف و دور از ورودی های هوا نصب شوند تا بلافاصله هوای تازه بعد از ورود از طریق فن ها خارج نشود.

در سالن هایی که به صورت سنتی و با تعداد کم پرنده، پرورش را انجام می دهند فاقد هواکش جهت خروجی هوا بوده و به جای آن از پنچره استفاده می کنند. در این روش در صورت وجود باد ملایم، هوا از طریق پنجره های یک سمت وارد و از سمت دیگر خارج می شود. وجود سوراخ هایی در سقف باعث خروج هوای کثیف از سالن می شود.

یکی از عامل های مهم در سالن پرورش جوجه کبک تامین اکسیژن کافی برای تنفس و دفع گاز های سمی تولیدی حاصل از متابولیسم پرنده است. علی رغم اهمیتی که تهویه سالن دارد در اکثر سالن هایی که بازدید داشته ام به این نکته بسیار مهم توجه نمی شود و شاید بیش ترین خسارت سالن ها هم به دلیل عدم تهویه مناسب باشد.

تهویه سالن سبب در دسترس قرار دادن اکسیژن کافی برای پرنده و خروج گازهای سمی از سالن می شود. عدم کارایی سیستم تهویه سالن سبب تجمع گازها در سالن می شود. تجمع گاز های سمی سبب کاهش متابولیسم طبیعی پرنده، عدم رشد مناسب، مشکلات و بیماری های تنفسی، گسترش سریع بیماری ها و در نهایت تلفات پرنده می شود.

انواع دستگاه های تهویه سالن های مرغداری را در پرورش کبک نیز می توان استفاده نمود اما این نکته مهم با توجه به وجود گروه های سنی مختلف نیاز تهویه ای متناسب با هر گروه است. نمی توان از یک تهویه یکسان برای سنین مختلف پرورش استفاده نمود. به عنوان مثال جوجه های کم تر از یک هفته نسبت به جوجه های آماده کشتار نیاز تهویه ای بسیار متفاوتی دارند و از طرفی در صورت وجود ارتباطات محیطی بین بخش های مخلتف پرورش، علاوه بر انتقال سبب اختلالات دمایی نیز می شود.

در تهویه سالن بایستی هوای تازه و مناسب از ورودی ای هوا وارد سالن شده و بعد از پخش در کل سالن (بخصوص در سطحی که پرنده قرار دارد) به همراه گاز های سمی و هوای کهنه از سمت دیگر با کمک فن های تهویه خارج شود.

مسیر گردش هوا بایستی طوری باشد که هوا در کل سالن پخش شود. بدین منظور فن های تهویه باید در جهت مخالف و دور از ورودی های هوا باشند. در برخی از سالن هایی که بازدید داشته ام متاسفانه فن ها در نزدیکی محل ورود هوا قرار گرفته اند و همین امر سبب خروج سریع هوا از مسیر نزدیک به ورودی های هوا شده و هوا قبل از این که در سالن پخش شده و پرنده از آن استفاده نماید از سالن خارج می شود.

هر چند کبک پرنده نسبتاً کوچک جثه است اما با توجه به پرورش متراکم در سالن، نیاز به تهویه مناسب وجود دارد در غیر این صورت سبب کاهش بازدهی و تلفات پرنده می شود.

به دو روش می توان تهویه سالن را انجام داد:

1- تهویه با فشار مثبت

2- تهویه با فشار منفی

در روش تهویه با فشار مثبت هوای تازه به وسیله فن های دمنده به داخل سالن وارد شده و از طریق پنجره های مقابل خارج می شود.

در روش تهویه منفی هوا از طریق ورودی هوا وارد شده و از فن های مقابل خارج می شود.

با توجه به شرایط سالن از یکی از روش ها می توان استفاده نمود اما در کل روش تهویه با فشار منفی مصرف برق کم تری داشته و در فصول گرم سال به خنک کردن سالن کمک زیادی می کند.

هر چه تعداد هواکش ها بیشتر و فاصله آن ها کمتر باشد هوای پاک یکنواخت تری در سالن وجود خواهد داشت بنابراین بجای استفاده از یک فن بزرگ در سالن بهتر است از چند فن کوچک استفاده نمود. ارتفاع مناسب هواکش ها از کف سالن پرورش حدود 60 سانتی متر است

در جلوی هواکش ها می توان از کانال هایی بزرگتر از قطر هواکش برای هدایت گرد و غبار سالن به داخل حوضچه جلوی فن استفاده نمود. این کانال ها باید انحنای مناسب داشته باشد که به فن فشار وارد کند.

مقدار هوای مورد نیاز به ازای هر 10 کیلوگرم وزن پرنده حدود 3 متر مکعب در دقیقه است بنابراین باید با توجه به وزن زنده موجود در سالن مقدار هوای مورد نیاز را مشخص کرد و متناسب با هوای مورد نیاز، فن کافی برای فراهم کردن این مقدار هوا تهیه نماییم.

ساعت نور مناسب برای پرورش کبک

در مورد اجرای برنامه نوری برای پرورش کبک نظرات مختلفی وجود دارد و تحقیقات کمی در این خصوص انجام شده است اما برنامه معمولی برای رشد جوجه های کبک در ایران انجام می شود بدین صورت است که در هفته اول پرورش به صورت 24 ساعته روشنایی در سالن وجود دارد. از هفته دوم هر روز حدود 20 دقیقه به ساعت خاموشی سالن اضافه می شود. این ساعت خاموشی در سالن هایی که تا حدی از نور طبیعی استفاده می کنند بهتر است در غروب هر روز بعد، از ساعت 7 عصر تا 40/7 به گله خاموشی داد. این روند افزایش ساعات خاموشی تا زمانی ادامه پیدا می کند که در نهایت 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت روشنایی داشته باشیم.

برنامه نوری 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت نور برای جوجه هایی که قرار است به عنوان مولد استفاده شوند بسیار مناسب است. برای بلوغ مناسب جوجه هایی که به عنوان مولد قرار است نگه داری شوند در نهایت باید ساعات نور به 8 ساعت و ساعات خاموشی به 16 ساعت برسد.

سالن های کبک از لحاظ نور گیری باید طوری طراحی شوند که در زمان اجرای برنامه نوری بتوان ساعات خاموشی را به صورت کامل در سالن ایجاد کرد.

برنامه های نوری دیگری هم می توان استفاده نمود. یکی از این برنامه ها برنامه نوری متناوب است. بدین صورت که یک ساعت نور دو ساعت خاموشی به صورت متناوب در طول شبانه روز انجام می شود. در این روش نوری باید آب خوری و دان خوری کافی در سالن وجود داشته باشد تا پرنده بتواند در ساعات نوردهی دسترسی راحت به آب و خوراک داشته باشد.

در این روش معمولاً پرنده رشد سریع تری خواهد داشت و احتمالاً ضریب تبدیل غذایی (مقدار خوراک مصرفی نسبت به افزایش وزن) نیز کاهش می یابد. در صورتی که هدف پرورش جوجه، تولد مولد باشد حداقل بعد از سه ماهگی باید برنامه نوری را به 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت نور مداوم تغییر داد.

قطع نوک (نوک چینی)

نوک چینی عملی است که کبک دار جهت جلوگیری از کانی بالیزم (عادت نامطلوب همدیگر خواری) و کندن پرهای یکدیگر بیشتر بر روی جوجه کبک هایی که به عنوان مولدین آینده نگه داری می شوند انجام می دهد. در صورت وقوع این مشکل رفع آن ها کار بسیار مشکلی است. نوک چینی در حقیقت یک عمل موثر در پیش گیری از این عادت بد می باشد. در واقع کبک های نوک بریده نمی توانند یکدیگر را زخمی نمایند. روش اجرای قطع نوک عملاً دو نوع است:

1- روش اول، با نام «سیستم دقیق» در سن 6 تا 10 روزگی انجام می پذیرد. در این روش از تیغه ای با سوراخ های مختلف برای دقت در قطع مقدار لازم نوک استفاده می شود. نوک جوجه ها پس از ورود در سوراخ مورد نظر توسط تیغه دیگری با حرکت بعدی قطع می شود. در بازار نوعی دستگاه قطع نوک وجود دارد که به کمک حرارت و در زمان مشخص نوک جوجه ها را می چیند. توجه نمائید در این روش عملیات نمی بایستی مجدداً تکرار شود.

2-  روش دوم، روش سنتی است که به وسیله ی تیغ نازل مقدار 2/1 تا 3/2 از قسمت بالایی نوک جوجه قطع می شود. قسمت پائینی نوک، باقی مانده و فقط سر آن سوزانده می شود. عملیات در مرتبه ی اول در سن 4 تا 6 هفتگی انجام پذیرفته و بار دوم در سن 12 تا 14 هفتگی تکرار می شود.

قطع نوک با تکنیک صحیح و با توجه به موارد زیر انجام می گیرد:

الف- نوک چینی به هیچ عنوان نه باید در حالت استرس و زمانی که شرایط عمومی جوجه مناسب نیست انجام پذیرد.

ب- وقتی تیغه بیش از اندازه سرد و کند باشد، قطع نوک با فشار مضاعف انجام می گیرد که ممکن است به بافت های آن منطقه آسیب برساند.

ج- ممکن است تیغه ویژه قطع نوک بیش از اندازه گرم باشد. در این حالت حرارت زیاد باعث ضایع شدن بافت ای آن منطقه می شود.

د- در نوک چینی نمی بایستی عجله کرد عملیات بایستی در زمان مشخص انجام پذیرد.

ه- پس از قطع نوک و روزهای بعد از آن دان خوری باید همیشه پر از دان باشد.

و- بعد از نوک چینی آب فراوان و تمیز فراهم باشد زیرا این اقدام موجب تمیز نگاه داشتن محل قطع شده می شود.

کانی بالیزم (همدیگر خواری) در پرورش کبک

کندن پر عادت بدی است که معمولاً در پرورش کبک به روش بستر پیش می آید. در کانی بالیزم کبک علاوه بر پرها، پوست بدن و گوشت یکدیگر را نیز پاره کرده ومی بلعد. این عادت نا مطلوب عموماً در کبک های مولد در قفس و معمولاً در ابتدای تخم گذاری پدید می آید. در این حالت نهایتاً حیوان مجروح، به گوشه ای پناه برده و بی حرکت متوقف می شود زیرا معمولاً مقعد او مورد حمله قرار گرفته و قسمتی از روده بیرون کشیده و توسط دیگر کبک ها بلعیده می شود.

مهمترین فاکتور های تشدید کننده ی همدیگر خواری به قرار زیر است:

1-      تراکم بیش از حد در قفس یا در بستر

2-      حرارت بیش از حد بالا و کمبود تهویه

3-      بستر مرطوب و یا شرایط نامطلوب

4-      شدت بیش از اندازه نور همراه با تابش مستقیم اشعه خورشید بر روی بدن کبک ها

5-      نیمچه های جوان تر از حد معمول با شروع زودرس تخم گذاری

6-      مدفوع شل، داشتن انگل هایی مانند کرم ها، شپشک ها، کنه ها و غیره

7-      وجود آب کثیف در آب خوری ها

8-      نارسایی های تغذیه ای (مانند کمبود پروتئین) و استفاده از انحصاری از دانه پلت شده

9-      تولید تخم بیش از حد بالا

10-  اشتباه در مدیریت و هر عاملی که باعث عصبی شدن و رقابت کبک ها گردد مانند کمبود تعداد دان خوری

بهترین راه برخورد با این مشکل پیش گیری از آن می باشد بنابراین در صورت وقوع کانی بالیزم، رعایت موارد زیر ضروری به نظر می رسد:

-         اعمال مدیریت صحیح به ویژه رعایت اصول تغذیه

-         عدم تقویت غیر منطقی پولت ها از نقطه نظر سطح تغذیه

-         توجه به تراکم در واحد سطح و کیفیت و کمیت و پراکنش تجهیزات

-         نوک چینی و استفاده از لامپ های رنگی یا رنگ کردن شیشه پنجره

-         کدر و تار کردن شیشه پنجره ها به منظور محدود کردن نور

-         کاهش حرارت سالن با هر وسیله ممکن و افزایش تهویه هوا

-         جستجو برای مشخص کردن انگل های داخلی یا خارجی و از بین بردن آن ها 

را ه های جلوگیری از استرس پرنده

کبک پرنده ای است که در طبیعت به وسیله استتار خود با محیط و همچنین در برخی مواقع با فرار از خطر، خود را محافظت می کند. این رفتاز غریزی در کبک هایی که در شرایط صنعتی و یا به صورت دستی پرورش داده می شوند نیز دیده می شود. کبک در مقایسه با بلدچین پرنده ای ترسو محسوب می شود. چرا که بلدرچین های پرورشی زمانی که انسان در کنار آنها قرار می گیرد به سمت او می آیند و حالت فرار به خود نمی گیرند. در حالی که در مورد کبک حتی جوجه یک روزه به شدت ترسو بوده و در زمان نزدیک شدن انسان یا هر عامل دیگر به شدت فرار کرده و پناه می گیرد که این رفتار تا حدودی در سنین بالاتر هم ادامه پیدا می کند.

شرایط محیطی و محل پرورش کبک به نحوی باید باشد که در معرض کم ترین استرس های محیطی از قبیل صدا و رفت و آمدهای غیر ضروری باشد. در صورت رفت و آمد افراد متفرقه به داخل سالن به کبک استرس زیادی وارد می شود؛ که این استرس در کبک های در حال رشد سبب تاخیر در رشد و در کبک های مولد سبب کاهش تخم گذاری و در برخی مواقع قطع تخم گذاری می شود.

در روزهای اول پرورش باید نور سالن کنترل شود که به پرنده استرس وارد نکند. نور شدید سبب می شود پرنده عصبانی باشد. این عصبانیت سبب هم خواری شدید در گله می شود. کبک با دیدن افراد به شدت فرار می کند و چون راه فراری در سالن ندارد معمولاً خود را به شدت به دیوار ها می کوبد؛ بنابراین کسانی که با جوجه کبک ها کار می کنند باید بسیار آرام و ملایم وارد سالن شده و در حین کار نیز خیلی آرام کار کنند.

اگر گروه های بزرگ پرورشی با تعداد زیادی پرنده نگهداری می شوند باید دقت کرد که در زمان استرس ممکن است پرنده ها در گوشه های سالن جمع شده و با فشاری که بر پرندگان زیرین وارد می کنند سبب ایجاد تلفات شوند.

پنج راهکار کاهش استرس در گله پرورش کبک

1-      در سالن های پرورش بهتر است که گوشه های سالن به صورت دایره ای باشند که جوجه ها در گوشه ها محبوس نشوند.

2-      استفاده از مولتی ویتامین ها به خصوص ویتامین C می تواند نقش مهمی در کاهش استرس داشته باشد. همچنین تقسیم گروه های پرورشی به گروه های کوچک تر در زمان پرورش می تواند نقش مهمی در کاهش تلفات داشته باشد.

3-      در اختیار داشتن دان خوری و آب خوری کافی نیز تا حدودی استرس پرنده را کاهش می دهد.

4-      عدم نگهداری پرندگان و حیواناتی که سر و صدای زیادی تولید می کنند از قبیل سگ.

5-      عدم استفاده از وسایل و تجهیزات دارای صدای زیاد.

اثرات تابش لیزر قرمز با شدت پایین روی تخمهای جوجه کشی در مرغ و بلدرچین

چکیده  :

این تحقیق به منظور بررسی اثرات نور قرمز با شدت پائین (nm 633=λ) بر روی تخم‌های جوجه‌کشی مرغ و بلدرچین در مراحل جنینی و رشد اولیه پس از جنینی صورت گرفت . 

برنامه نوری مشخص (2mW/cm1/0 =P و به مدت 60 ثانیه) برای جوجه‌های تخمگذار و گوشتی در مقایسه با شاهد (که از شرایط مرغداری صنعتی پیروی می‌کردند) به طور معنی‌داری میزان جوجه‌درآوری را افزایش (01/0P< و 05/4 - 66/3 درصد ) و مرگ و میر جوجه‌ها را کاهش داد (05/0P< و23 /3 - 25/1 درصد ). 

تابش لیزر بر روی تخمهای جوجه‌كشی، هموگلوبین خون جوجه‌ها را افزایش داده و باعث تغییر سطوح پراکسید کبد گردید (که در دوره جنینی باعث افزایش و در دوره بعد از جنینی باعث کاهش می‌شود ). 

همچنین سیستم آنزیمی سیتوکروم 450 - Pرا بدون اینکه اثر مخالف بر روی متابولیسم انرژی کبد داشته باشد فعال كرد . 

مقدمه : 

اگرچه نور لیزر با شدت پائین غیر یونیزه کننده است (مانند خورشید)، ولی دارای خصوصیات بی نظیری است که فعالیت‌های بیولوژیکی را در شرایط مشخصی تحت تاثیر قرار می‌دهد . 

گزارش شده که تابش لیزر بر روی تخم‌های بارور شده طیور میزان جوجه‌درآوری را افزایش داده و بقای جوجه‌ها را بهبود می‌بخشد . 

متداول شدن استفاده از نور لیزر در صنعت مرغداری به علت تفاوت روش‌ها در تحت تاثیر قرار دادن تخم‌ها و فقدان دانش کافی درباره اثرات نور لیزر با شدت پائین بر روی مکانیسم‌های بیولوژیکی متفاوت می‌باشد پس از چند سال تحقیق بر روی استفاده از نور لیزر در پزشکی و مطالعه مدل‌های آنزیمی، پیشرفت‌های چشمگیری در شناخت اثرات بیولوژیکی آن بوجود آمده است . 

آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان Superoxide Dismutase, Catalase and Ceruloplasmin دارای حداکثر جذب نوری در محدوده طیف قرمز بوده و فعالیت‌های آنها با آن شروع می‌گردد . 

با در نظر گرفتن نقش مهم آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در حفظ هموستازیس سلولی میتوان اهمیت نور لیزر قرمز را در تمام مراحل زندگی یک موجود پیش گویی نمود . 

دیگر اثر مهم بیولوژیکی نور لیزر قرمز با شدت پائین، شتاب بخشیدن به فرآیندهای تکثیری در بافت‌های تابش یافته می‌باشد . 

این تحقیق جهت آزمون اثرات تابش لیزر بر روی تخم‌های بارور طیور طراحی گردید تا شرایط ایده آل را در بهبود میزان جوجه‌درآوری و بقای جوجه‌ها تعیین كند . 

مواد و روش‌ها : 

آزمایشات در آزمایشگاه دانشگاه ایالت Bila Tserkva با استفاده از روش‌های مزرعه‌ای در روی مرغ صنعتی اکراینی در طی سالهای2000-1990 صورت گرفت . 

تخم‌های بارور از تخم بلدرچین ژاپنی و دو نژاد مرغ صنعتیBelarus-9 و Broiler-6 مورد استفاده قرار گرفت تخم‌ها از مرغهای همسن و از یك نوع نژاد و در یک مرغداری در طول دوره 1 الی 3 روزه جمع آوری گردید . 

بلدرچین‌های ماده 5-4 ماهه و مرغهای صنعتی (نژادهای گوشتی و تخمگذار) 9 ماهه بودند . 

تخم‌های داخل هر گروه (100-95 عدد تخم بلدرچین، 2700-2650 عدد تخم مرغ‌های تخمگذار و 3320 -3250 عدد تخم مرغ‌های گوشتی) به طور همزمان با استفاده از شرایط استاندارد هر گونه، مورد انکوباسیون قرار گرفتند . 

تخم‌های بلدرچین در دستگاه جوجه‌ کشی آزمایشگاهی و تخم‌های مرغ گوشتی و مرغ تخمگذار در دستگاه جوجه‌کشی صنعتی مورد انکوباسیون قرار گرفتند . 

در تحقیقات قبلی بیش از20 برنامه متفاوت از تابش مورد ارزیابی قرار گرفت و رژیم‌هایی با حداکثر کارآیی تابش را در تخم‌های در حال جوجه‌کشی تشخیص داده شدند كه این برنامه‌ها در تحقیق فعلی مورد استفاده قرار گرفته است . 

تخم‌های مورد آزمایش، قبل از انکوباسیون با نور لیزر به قدرت mw50-25 و با طول موج nm633 (نور قرمز) ایجاد شده توسط دستگاه لیزر هلیوم نئون LHM-111 and LHN -602n مورد تابش قرار گرفتند . 

شدت تابش 2mw/cm 1/0 و زمان تابش 60 ثانیه می‌باشد. تابش تحت شرایط تاریکی با زمینه روشن که از Lux 3 تجاوز نمی‌کرد انجام گرفت که این عمل 24-12 ساعت قبل از انکوباسیون انجام شد . 

سپس تخم‌ها در محیط تاریک مورد انکوباسیون واقع شدند. تخم‌های گروه شاهد مورد تابش قرار نگرفتند اما در شرایطی مشابه با تخم‌های گروه‌های آزمایشی نگهداری و انکوباسیون شدند . 

کنترل بیولوژیکی انکوباسیون، بررسی جوجه‌درآوری و آنالیز فضولات با استفاده از روشهای استاندارد صنعت مرغداری انجام گرفت . 

پارامترهای بعدی برای تشخیص شرایط فیزیولوژیکی جوجه‌ها مورد استفاده قرار گرفت . Hematopoiesis از روی سطوح هموگلوبین خون تحت روش استاندارد برآورد گردید . 

متابولیسم انرژی کبد طیور با استفاده از روش ESR (Electron Spin Resonance) برآورد گردید که Semiguinone Freo Radical بعنوان علایمی از فاکتور g که برابر 2 است اندازه‌گیری شد . 

سیستم سم زدایی کبد با استفاده از روش مشابه برای اندازه‌گیری سطح سیتوکروم 450 -P اکسید شده برآورد گردید . 

نمونه‌های کبد با استفاده از نیتروژن مایع (T=77k) آماده گردید. اسپکترومتر ESR (Rf- 1307) محصول روسیه برای آنالیز ESR مورد استفاده قرارگرفت. روش واکنش اسید Thiobarbituric برای اندازه‌گیری سطح پراکسید کبد مورد استفاده قرار گرفت . 

7 جنین یا 7 جوجه از هر تیمار و گروه شاهد برای آنالیز شاخص‌های متابولیسم در هر مرحله از آنالیز انتخاب گردیدند . 

موارد آنالیز شامل روز 19 انکوباسیون و روزهای 1، 30 و 90 دوره پرورش برای مرغ و روز اول و هفته‌های سوم و ششم دوره پرورشی در بلدرچین بود . 

آنالیز آماری با استفاده از تست Fisher,s برای برآورد معنی‌داری بین شاخص‌های متابولیکی طیور در گروهای شاهد و آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت . 

نتایج و بحث : 

برنامه‌های مورد استفاده (شدت تابش2 mw/cm 1/0 به مدت 60 ثانیه) در تخم‌های جوجه‌کشی مرگ و میر اولیه جنین را کاهش داد و میزان جوجه‌درآوری بلدرچین را (9/6 درصد) در مقایسه با گروه شاهد افزایش داد (جدول 1 ). 

این برنامه تابش لیزری برای تخم‌های بارور یک افزایش معنی‌داری را در توانایی جوجه‌درآوری تخم‌های نژادهای گوشتی و تخمگذاری ایجاد کرد (جداول 2 و 3). 

کاهش تلفات جنین در تمام مراحل رشد باعث افزایش محسوسی در قابلیت جوجه‌درآوری گردید . 

کارآیی تابش لیزر برای بهبود توانایی جوجه‌درآوری تخم‌هایی که به مدت طولانی در انبار نگهداری می‌شوند بیشتر است . 

برای مثال در این آزمایش میزان جوجه‌درآوری تخم‌های مرغ تخمگذاری که قبل از انکوباسیون و مدت 20 روز نگه داری شده بودند در تخم‌های شاهد (38 =n ) به 27/47 درصد کاهش یافت در صورتیکه در تخم‌های تیمار شده (83 =n ) که نور لیزر قرمز را یک روز قبل از انکوباسیون دریافت نمودند میزان جوجه‌درآوری 22/74 درصد بود (01/0P<). 

همبستگی منفی (98/0 - =(r بین میزان جوجه‌درآوری گروههای شاهد و تفاوت در میزان جوجه‌درآوری گروهای تیمار شده و شاهد برای هر نژاد بعد از تابش با استفاده از برنامه ایده آل در شكل 1 آورده شده است . 

رشد اولیه بعد از دوره جنین با تابش لیزر بهبود یافت و مرگ و میر جوجه‌های سویه تخمگذار حاصل از تخم‌های تابش یافته 23/3-25/1 درصد کمتر از گروه شاهد بود (05/0p< ). 

به علاوه جوجه‌های تولید شده به طور قابل توجهی مقاومت بیشتری به بیماری داشتند در صورتیکه میزان مرگ و میر ماهانه در اثر سالمونلا در گروه تخمگذار برای گروه آزمایشی 84/29 درصد (3000=(N بود که در گروه تیمار شده (3000 =(N 72/17 درصد بود (01/0p< ). 

این نتایج یک اثر مثبتی از تابش لیزر بر روی مکانیسم ایمنی پرندگان پیشنهاد کرد .

 جدول 1- رشد جنین و قابلیت جوجه‌درآوری تخمهای بلدرچین پس از پرتودهی با 6 mJ/cm2 نور لیزر قرمز

جدول 2- رشد جنین و قابلیت جوجه‌درآوری تخمهای مرغ تخمگذار (سویه Belarus 9 ) پس از پرتودهی با 6 mJ/cm2 نور لیزر قرمز

جدول 3- رشد جنین و قابلیت جوجه‌درآوری تخمهای مرغ گوشتی (سویه Broiler 6 ) پس از پرتودهی با 6 mJ/cm2 نور لیزر قرمز

 آزمایش پس از تابش بر روی سیستم Hempoietic جنین و جوجه‌هایی که دز مناسبی از نور لیزر دریافت داشته بودند، آشكار ساخت که سطوح هموگلوبین خون در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافته است  .

سطح هموگلوبین در روز 19 جنین‌های سویه تخمگذار 7/15 درصد بیشتر بود. در صورتیکه این سطوح در جوجه‌های 90-1 روزگی 4/14- 8/6 درصد بالاتر از گروه شاهد بود (شكل 2 و 01/0P<) 

 هیچگونه اختلاف قابل توجهی در سطوح رادیكال آزاد Semiquinone بین گروههای شاهد و آزمایشی مشاهده نشد .

اگرچه یک افزایش 20 درصد از علائم ESR رادیکال آزاد در روزهای 15-13 بعد از تابش مشاهده گردید در این تحقیق وجود رادیكال آزاد Semiquinone در جوجه‌های حاصل از تخم‌های تابش یافته لیزر مطالعه شد كه سطوح رادیكال آزاد را در جوجه‌های یکروزه در مقایسه با گروه شاهد 8/29 درصد بالاتر بدست آمد . 

این اختلافات در هنگامیکه گروهها در مراحل رشد بعدی مقایسه شده بود مشاهده نگردید (شكل 3 ). 

نشان داده شده است كه شدت ESR رادیکال آزاد یک انعکاس از مرحله متابولیکی فرآیندهای تنفسی است و برنامه‌های تابش لیزری که در این تحقیق استفاده شد اثرات منفی بر روی متابولیسم سلولی در سیستم‌های مورد آزمایش آشکار نکرد . 

مقادیر بالای سیتوکروم اکسید شده 450 -P در کبد طیور آزمایشی در مقایسه با گروههای شاهد در مراحل مشخص از رشد جنین مشاهده گردید . 

سطوح آنزیم 450 -P اکسید شده در جنین‌های حاصل از سویه تخمگذار در روزهای 15-11 پس از تابش، 50-20 درصد بالاتر بود . 

بافت‌های کبدی در جنین‌های 15 روزه بلدرچین (2 روز قبل از بیرون آمدن از تخم) 40% سطوح آنزیمی 450 -P بیشتری داشتند . 

آنزیم‌های سیتوکروم 450 -P که در غشاء داخلی از سلولهای کبد قرار گرفته بود یک سیستم هیدرولیزاسیون بالقوه برای سم زدایی آندوژنوسی فراهم آورده بود که در واکنشهای پراکسیداسیون شرکت داشتند . 

وجود مقادیر زیادی از آنزیم‌های اکسیده شده (دارای فعالیت کاتابولیکی) در غیاب فرآینده پاتولوژیکی ثابت کرد که سیستم فعال شده است و پیشنهاد کرد که یک حالت فیزیولوژیکی فوری بوجود آمده است . 

بافت‌های کبدی جوجه‌های بلدرچین یکروزه حاصل از تخم‌های تابش یافته دارای سطح پراکسید بالاتری به میزان 4/16 درصد بودند در صورتیکه در جوجه‌های بلدرچین بالغ 3 هفتگی سطوح این پراکسید به اندازه 5/39 درصد در مقایسه با گروه شاهد کاهش پیدا کرد (شكل 4 و 01/0P< ). 

در هفته ششم اختلافی بین گروههای تیمار و شاهد پیدا نشد. بنابراین این نتایج می‌تواند به عنوان اثر اکسیدانی بر روی مرحله پس از تابش در سیستم بیولوژیکی تفسیر گردد كه اثر معنی‌دار آنتی‌اکسیدانی در مرحله بعد دارد . 

پرنده‌های جوجه‌كشی شده از تخم‌های تابش یافته با وزن مشابه (در تخمهای طیور گوشتی) در مقایسه با گروههای هم دوره خویش (شاهد ) نشان دادند تیمار لیزر فقط رشد جنینی و رشد اولیه بعد از مرحله جنینی را تحت تاثیر قرار می‌دهد . 

داده‌ها نشان داد که تابش لیزر بر روی تخم‌های جوجه‌کشی به طور موثری مرگ و میر جنین را کاهش، نسبت جوجه‌درآوری تخم را افزایش داده و باعث بهبود بقای حیوان می‌گردد . 

کارآیی تابش لیزر به شرایط اولیه تخم‌های بارور شده بستگی دارد. تیمار لیزر یک اثر مثبتی بر روی سطح هموگلوبین داشت و نسبت آنزیم‌های سیتوکروم 450 -P اکسید شده را در بافتهای کبدی جنین افزایش داده و سطوح پراکسید را در دوره مشخصی تغییر داد و هیچ اثر منفی بر روی متابولیسم انرژی کبد نداشت . 

با وجود اینکه مکانیسم این فرآیند مشخص نیست نور لیزر با شدت پائین احتمالاً توسط آنزیم‌هایی مانند آنزیمهای كاتالیز كننده موجود در سفیده تخم مرغ و Superoxide Dismutose و سایر مولکولهای پیچیده موجود در زرده و سلولهای جنینی جذب می‌گردد . 

تحقیق با استفاده از سیستم‌های مدل نشان داد که فعالیت آنزیم ممکن است ترکیبات مولکولی را تغییر داده و سطوح پراکسیداسیون چربی را تغییر دهد . 

در یک آزمایش تابش لیزری كه قبلا انجام شده تغییراتی را در فرآیند مهاجرت یونها از سفیده تخم به داخل ساختمان جنینی در پنج روز اولیه انکوباسیون پس از تیمار تشخیص داد شد . 

همچنین گزارش شده که نور لیزر قرمز عبور ترکیبات +3Fe را از زرده به ساختمان جنینی افزایش می‌دهد. این تغییرات ممکن است باعث Hemopoiesis ، متابولیسم انرژی، سیستم زدایی و سیستم‌های آنتی‌اکسیدانی در طول رشد جنینی و رشد اولیه پس از جنینی گردد . 

این دلایل به شرح زیر خلاصه می شوند :

1- عیوب مادرزادی : این عیوب وقتی ظاهر می شوند که خروس و مرغ ارتباط خیلی نزدیک به همدیگر داشته و از یک نژاد باشند. در این صورت  وقتی تعداد زیادی از جوجه ها بد شکلی داشته باشند. بایستی به این مسئله توجه نمود. بعضی از پرندگان ممکن است ژن های کشنده را با خود حمل نمایند. این پرندگان بطور نرمال در آن چیزی که ظاهر نمی شود. قابلیت بازگشت دارند مگر اینکه هر دو والدین پرنده ژن کشنده را با خود حمل نمایند. نمونه این قبیل ژن ها گردن کج، پاهای کوتوله و فقدان بال ها است.

2- ناباروری : این عارضه معمولاً به علت این که است که یکی از والیدن یا هر دو مریض یا خیلی چاق بوده و یا زیاد برای تولید مثل مورد  استقاده قرار گرفته اند. این وضعیت اخیر الذکر در بین نژاد های شو که خیلی تاکید روی تولید مثل برای ظاهرشان می شود هادی است تا خوش بنیه و قوی بودن آنها به وسیله نور دادن می توان تخم مرغ های غیر بارور را در 7 روزگی انکوباسیون مشخص نمود. این تخم مرغ ها را بعداً می توان از انکوباتور خارج نمود و در این صورت یک منبع آلودگی به وسیله آنها به وجود نخواهد آمد.

3- بیماری های ارثی : این مسئله ممکن است روی والدین تاثیر نکند اما می تواند بخوبی برای جوجه ها کشنده باشد. هر کسی که در کار فروش پرندگان یا تخم مرغ های بارور است حقیقتاً بایستی خون پرندگان مورد استفاده در تولید مثل را به وسیله یک نفر دامپزشک تست کند تا اطمینان حاصل نماید که عاری از بیماری های توارثی نظیر تیفوئید ماکیان می باشد که از طریق تخم قابل انتقال می باشند این پرندگان همچنین بایستی آزمایش شوند تا مشخص شود عاری از سالمونلا می باشند.

مرغ ها از مهره داران خون گرم هستند که در سیر تکامل از خزندگان منشأ گرفته­اند. در این مقاله سعی شده است تا با آناتومی مرغ ، اجزای تشکیل دهنده بدن مرغ معرفی نموده و امیدواریم چنانچه قصد پرورش این پرنده را به صورت طبیعی یا با استفاده از دستگاه جوجه کشیداشته باشید مطالب این مقاله باعث شناخت هرچه بیشتر شما با این پرنده و در نتیجه افزایش بهره وری را شامل گردد.

پوشش بدن مرغ

پوشش بدن مرغ از پر، پوست و یک بافت پوششی تشکیل شده است. پرها از پروتئینی به نام کراتین ساخته شده­اند که به حفظ درجه حرارت بدن کمک می­کنند. پرها 4 تا 6 درصد وزن بدن پرنده را تشکیل می­دهند.
در آناتومی مرغ رنگ پرها علت ژنتیکی و همچنین هورمون­های جنسی را نمایش می دهد. غده­ی پرین در ناحیه پشتی دم قرار دارد که باعث ترشح ماده مومی روی پرها می­ گردد. پاها توسط فلس پوشیده شده و زردی رنگ پاها بستگی به کاروتنوئید جیره دارد.
پوست مرغ فاقد غدد عرق است و مرغ ها نمی­ توانند عرق کنند.
میزان رنگ پوست به گزانتوفیل ماده غذایی و شدت تخم گذاری بستگی دارد.

استخوان ها

در مرحله بعدی از آناتومی مرغ سراغ اسکلت مرغ رفته که وظیفه نگهداری بدن را بر عهده دارد. استخوان پهن سینه به نام جناغ معروف است. استخوان­ های جمجمه، بازو، سینه، ترقوه و تعدادی از استخوان­ های ستون مهره­ها میان تهی بوده و به سیستم تنفسی متصل می­ شوند و هوا داخل این استخوان­ ها حرکت می ­کند.
بیشتر استخوان­ ها سبک ولی محکم می­ باشند. طیور دارای عضلات قرمز و سفید می ­باشند. در طیور عضلات پاها تیره­ تر است زیرا هنگام ایستادن بر روی آن­ ها فشار وارد می ­شود.

دستگاه تنفس

دستگاه تنفس پرندگان از حفره­های بینی، حنجره،نای، جمجمه صوتی، برونش، ریه­ها و کیسه­های هوایی تشکیل شده است. مرغ ها چهار جفت کیسه هوایی دارند و یک کیسه هوایی منفرد. ریه مسئول اصلی تنفس است و میزان تنفس توسط خون تنظیم می­ گردد و با بیشتر شدن دی اکسید کربن خون میزان تنفس افزایش می­ یابد. تعداد سیکل تنفس پرنده در حال استراحت در هر دقیقه 15 تا 25 سیکل است.

دستگاه گوارش

مرغ ها لب، کام نرم و گونه ندارند ولی درعوض دارای فک بالایی و پایینی شاخی شکل هستند.
با آناتومی مرغ متوجه این نکته خواهید شد که فک بالا به جمجمه متصل شده و فک پایین متحرک است. پرنده هنگام نوشیدن آب ابتدا آب را در دهان خود جمع کرده بعد با بالا بردن سر خود باعث عبور آن به مری می ­شود. دو فک پرنده را منقار می ­گویند. زبان خنجری شکل طیور سطح پشتی خشن دارد و از این طریق به عبور غذا از طریق مری کمک می­ کند. عبور غذا از دهان خیلی سریع است.

مری

مسیر لوله مانندی است که از طریق آن ذرات غذا از انتهای دهان تا پیش معده منتقل می­ گردد.

چینه دان

پیش از آن که غذا از مری وارد حفره بدن گردد وارد چینه دان می­ گردد. در این مکان عملیات هضمی ناچیزی صورت می­ گیرد.

پیش معده

بزرگ شدن مری بلافاصله قبل از اتصال به سنگدان را پیش معده می­ گویند و توسط غدد آن اسید کلریدریک و آنزیم­ هایی ترشح می­ گردد و غذا سریعا از این مکان عبور می­ کند.

سنگدان

همان معده عضلانی است و دارای دو جفت عضله قوی است و مخاط بسیار ضخیمی دارد و هنگام ورود غذا منقبض می ­گردد.

روده کوچک

طول آن حدود 5/1 متر است. قسمت اول آن دوازدهه است و داخل دوازدهه لوزالمعده قرار دارد. آنزیم­های لوزالمعده حاوی آمیلاز، لیپاز و تریپسین است.

روده کور (سکوم)

بین روده کوچک و روده بزرگ قرار دارد و عمل هضم اندکی دارد و مقدار ناچیزی آب جذب می­ کند و مقداری فعالیت­ های باکتریایی نیز در آن صورت می­ گیرد.

روده بزرگ

در مرغ بالغ 10 سانتی متر طول دارد و قطر آن دو برابر روده باریک است و تا کلواک ختم می­گردد. روده بزرگ محل جذب آب است.

کلواک

ناحیه پیازی شکل است و مجرای مشترک خروج ادرار و مدفوع (دستگاه تولید مثل) است.

مخرج

بعد از کلواک قرار دارد و اندازه آن بستگی به تولید یا عدم تولید تخم مرغ دارد.

دستگاه ادراری

شامل دو کلیه و هر کلیه یک میزنای دارد. قسمت اصلی ادرار پرندگان اسید اوریک است که در کلواک با مدفوع مخلوط شده و ماده سفید خمیری شکل را می­ سازد.

فشار خون مرغ 140-160 میلی متر جیوه و فشار خون خروس 180-195 میلی متر جیوه است.

اهمیت ذخیره سازی تخم های شتر مرغ در صنعت پرورش شتر مرغ را نمی توان نادیده گرفت. لازم است که در فصل طبیعی تخم گذاری، تخم شتر مرغ ها از ابتدا تا اوج فصل تخم گذاری برای تکمیل ظرفیت دستگاه جوجه کشی ذخیره سازی شود.

در محیط وحشی، اغلب تعداد تخم ها در داخل یک کلاچ (تعداد تخمی که برای یک بار جوجه درآوری گذاشته می شود) 10 و یا 12 تخم می باشد. این به این معنی است که اولین تخم گذاشته شده و کلاچ مربوط به 18 تا 22 روز قبل بوده و قبل از آن جوجه کشی در ان آغاز شده است. در یک محیط پرورشی، برداشتن تخم ها به این معنی است که فصل تخ گذاری برای چندین ماه می باشد. بدین صورت که تولید تخم در گله در اوایل و اواخر فصل پایین بوده و اوج تولید در اواسط فصل تخمگذاری دیده می شود.اغلب این مورد باعث می شود تا قبل از قرار دادن تخم ها در دستگاه  جوجه کشی آنها را ذخیره سازی کنند. در شروع و پایان فصل، ممکن است حتی ذخیره سازی بیشتری برای اطمینان از تعداد  کافی انجام شود.

تحقیقات در مورد اثرات ذخیره سازی قبل از جوجه کشی محدود می باشد و بیشتر عملیات تجاری در ارتباط با ذخیره سازی از صنعت طیور مشتق شده است (به دست آمده است). با توجه به این که اختلاف معنی داری در میزان مرگ و میر پایین تر در تخم هایی که در غروب جمع آوری شده اند در مقایسه با انهایی که در صبح جمع آوری شده اند، وجود داشت. بنابراین تایید در این موضوع تخم شتر مرغ ها باید به سرعت پس از تخم گذاری برای به حداقل رساندن آلودگی میکروبی و سایر عواملی که موجب کاهش کیفیت تخم می شوند، جمع آوری شوند. وضعیت تخم (یعنی کیسه هوایی در بالا یا پایین باشد و یا این که به صورت افقی) هیچ گونه تاثیری بر روی مرگ و میر جنینی در تخم های شتر مرغ ذخیره شذه برای 6 روز ندارد.

تخم شتر مرغ که در درجه حرارت 20 تا 23 درجه سانتی گراد تا 14 روز ذخیره سازی شده بودند، کاهش اندکی در قابلیت زنده ماندن را نشان دادند، در حالی که دوره های طولانی تر ذخیره سازی باعث کاهش قابل توجهی در قابلیت جوجه درآوری داشت. در یک دسته از تخم های شتر مرغ هلند، Deeming 19966 نشان داد که با افزایش دوره ذخیره سازی (شرایط دقیق شناخته شده نیست، زیرا تخم ها به وسیله منابع تجاری فراهم شده اند،. قابلیت جوجه درآوری تخم ها در حدود 60 درصد در 9 تا 10 روزگی کاهش می یابد؛ در تخم هایی که تا 17 روز در صفر درجه سانتی گراد ذخیره شده بودند. Deeming 1996 نشان داد که برای 12 تا 14 روز ذخیره سازی تنها 50% از تخم های بارور هچ شدند که میزان مرگ و میر اولیه (1 تا 7 روزگی) خیلی بیشتر از مرگ و میر انتهایی می باشد. Wilson  و همکاران نشان دادند که کاهش مشابهی در قابلیت جوجه درآوری در دو دسته از تخم هایی که برای دوره های زمانی مختلف ذخیره سازی شده اند، با افزایش دوره ذخیره سازی موجب افزایش در سن جنین های مرده می شود.

در فلسطین اشغالی ذخیره تخم ها در 15 تا 16 درجه سانتی گراد برای دوره های 1 تا 7 روزه نشان داد که قابلیت جوجه درآوری تخم های بارور 4 % برای تخم های ذخیره شده برای 1 یا 6 تا 7 روز گاهش یافت. این کاهش در قابلیت جوجه درآوری با افزایش مرگ و میر اولیه در ارتباط است. شاید دوره ذخیره سازی تنها 3 تا 4 روزه برای تخم های شتر مرغ سودمند باشد. در مقابل، قابلیت جوجه درآوری تخم هایی که در درجه حرارت اتاق ( میانگین 20 درجه سانتی گراد) برای 7 رز ذخیره سازی شده اند، کاهش معنی داری با طول ذخیره سازی مشاهده نشد. درجه حرارت ذخیره سازی یک عامل کلیدی در تعیین قابلیت زنده ماندن جنین می باشد. میزان مرگ و میر جنینی در زمان ذخیه رسازی در درجه حرارت 17 درجه سانتی گراد نسبت به 25 درجه سانتی گراد پایین تر بود، هر چند درجه حرارت محیط ذخیره سازی در 12 ساعت قبل از جوجه کشی تاثیری بر میزان مرگ و میر ندارد. همچنین درجه حرارت ذخیره یازی بر اندازه بلاستودرم (پوست رویانی) پس از 7 روز ذخیره سازی تاثیر می گذارد و با دو برابر شدن قطر با هر درجه افزایش در درجه حرارت ذخیره سازی از 25 تا 27 درجه سانتی گراد همراه است.

به نظر می رسد حرارت دادن تخم های شتر مرغ قبل از ذخیره سازی اثرات سودمندی داشته باشد. حرارت دادن تا 36 درجه سانتی گراد برای 4 ساعت برای کم تر از 6 روز ذخیره سازی در 17 درجه سانتی گراد موجب افزایش قابلیت جوجه درآوری به میزان توجهی در حدود 8 درصد و کاهش معنی داری در درصد مرگ در اواخر دوره جوجه کشی می شود. در مقابل حرارت دادن تخم های ذخیره شده در 25 درجه سانتی گراد برای 16 ساعت قبل از انتقال به دستگاه جوجه کشی اثرات معنی داری بر قابلیت جوجه درآوری نداشت.

انتخاب تخم بلدرچین برای پرورش بلدرچین بسیار مهم است. در حقیقت کیفیت جوجه های تولیدی ارتباط زیادی به خصوصیات تخم دارد  (اندازه، وزن، شکل و غیره).

همان گونه که قبلاً ذکر شد تمامی تخم ها ی یک گروه بلدرچین تخم گذار به یک اندازه نیستند و ارتباط زیادی به سن پرنده دارند. تخم های اولیه عموماً کوچک بوده و جهت جوجه کشی مناسب نیستند. در واقع بزرگی جوجه بستگی به وزن تتخم دارد. جوجه های کوچک ضعیف تر بوده و جزو تولیدات حذفی به شمار می آیند. در صورت پرورش جوجه ی کوچک وزن کمتری در مقایسه با جوجه های بزرگتر عاید می شود. علاوه بر این به نظر می رسد که تخم های کوچک فاقد مواد غذایی کافی و لازم جهت تکمیل رشد جوجه در داخل تخم باشند. این پدیده دردستگاه جوجه کشی زمان بیرون آمدن جوجه از تخم مسئله ساز است. بنا به دلایل دیگری تخم بلدرچین بسیار بزرگ نیز مناسب جوجه کشی  نمی باشد. تخم بلدرچین جهت جوجه کشی می بایستی فرم مناسب و پوسته ی سالمی داشته باشند. جنسیت جوجه ها هیچ ارتباطی به بزرگی یا کوچکی، رنگ و فرم تخم ها ندارد و زمانی که تخم نطفه داری تولید می شود طبیعت به بهترین نحو از جنین داخل آن محافظت می کند. جنین در روی زرده تخم قرار دارد و زرده در قسمت مرکزی توسط دو رشته ی طناب مانند به حالت معلق نگه داری و محافظت می شود.

از جمله شرایط لازم جهت به دست آوردن جوجه ی بیشتر، عملکرد و مدیریت صحیح پرورش دهنده است. تمیز کردن تخم ها در حالت خشک بهتر از شستن آنهاست. در حالت دوم لایه ی طبیعی محافظ پوسته ی تخم بلدرچین برداشته شده و خطر ضایع شدن تخم ها افزایش می یابد. بطور معمول مدت زمان نگه داری تخم بلدرچین برای جوجه کشی نباید بیشتر از 7 روز باشد. هرچه تعداد روزهای نگه داری تخم ها افزایش یابد خطر بیرون نیامدن جوجه ها نیز زیاد می شود به گونه ای که در 3 هفتگی به 25 درصد و در 4 هفتگی به 10 درصد می رسد.

حداکثر دما برای نگه داری تخم بلدرچین برای جوجه کشی 15 درجه ی ساتی گراد است (نباید تخم ها در دمای زیر 4/4 و بالای 20 درجه سانتی گراد نگه داری شوند) در این حالت تا یک هفته تخم ها می بایستی در ماشین جوجه کشی وارد شوند. اگر این زمان قرار است افزایش پیدا کند بهتر دمای محیط حدود 12 درجه ی سانتی گراد بوده و رطوبت در حد 70 تا 800 درصد باشد. تخم هایی که برای مدت 5 تا 66 روز انتظار ماشین جوجه کشی را می کشند نیازی به اعمال بعضی اقدامات (مانند چرخش) در انبار را ندارند.

 محاسن و معایب خرید دستگاه جوجه کشی دست دوم

محاسن

1-     قیمت ارزان دستگاه جوجه کشی دست دوم نسبت به دستگاه جوجه کشی نو

معایب

1-      انتقال باکتری ها و میکروب ها و سایر آلودگی های عفونی 

2-     نداشتن گارانتی شرکتی و پشتیبانی پس از فروش

3-      فرسودگی و پوسیدگی که باعث طول عمر کمتر دستگاه می‌شود

4-     هزینه های نگهداری بالا

5-     به دلیل رشد باکتری ها در محفظه دستگاه در طول مدت استفاده بازدهی کمتری دارند

 در کل توصیه می کنیم از انتخاب دستگاه جوجه کشی دست دوم در سایزهای بالاتر از ۱۰۰ عدد تخم مرغ (دستگاه جوجه کشی صنعتی و نیمه صنعتی) خودداری کنید زیرا در صورت آلوده بودن دستگاه جوجه کشی با خسارت وارده ازهچ نشدن جوجه ها زیان خواهید کرد.

چنانچه به خرید دستگاه جوجه کشی دست دوم اصرار دارید حتما دستگاهی را انتخاب کنید که تولید شده توسط یک شرکت معتبر و خوش نام سازنده دستگاه جوجه کشی باشد تا در صورت نیاز به پشتیبانی به توانید از خدمات پس از فروش آن بهره ببرید.

در خرید دستگاه های جوجه کشی خانگی دست دوم محدودیت ها کمتر است چنانچه دستگاه های جوجه کشی با ظرفیت  ۱۰ عددی تخم مرغ  12 تایی تخم مرغ تا ۲۴ عددی تخم مرغ و ۴۸ عددی انتخاب کردید دقت کنید تا اگر از جنس پلاستیک ساخته شده اند در بدنه دستگاه جوجه کشی پلاستیکی شکستگی ایجاد نشده باشد.

 دستگاه های جوجه کشی کوچک را می توانید معمولاً با قیمت های پایین تر از شرکت های تولید کننده دستگاه جوجه کشی به صورت دست دوم از افرادی که قبلا دستگاه خریداری کرده اند و دیگر نیازی به آن ندارند. خریداری کنید.

در هنگام خرید دقت کنید تا سنسور های دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی دقت لازم را داشته باشند و از این که شرکت تولید کننده قطعات یدکی دستگاه جوجه کشی را موجود دارد مطمئن شوید برای این کار مدل دستگاه را به شرکت تولید کنند اعلام نموده و استعلام قطعات بگیرید.

 قبل از خرید ماشین جوجه کشی عملکرد دستگاه را حداقل به مدت یک ساعت مشاهده نمایید و سپس پول را به خریدار پرداخت نمایید و از خرید اینترنتی و تلفنی دستگاه های جوجه کشی دست دوم از افراد ناشناس که امکان دسترسی به آنها برای شما مقدور نیست خودداری نمایید

یک پیشنهاد عالی

به شما توصیه می کنیم چنانچه بودجه کافی برای خرید دستگاه جوجه کشی دلخواه خود را از برندهای معتبر ندارید موضوع را با واحدهای فروش آنها در میان گذاشته تا شما را از تخفیف های دوره ای و یا گاها از وجود دستگاههای استوک کارخانه ای که معمولاً به دلیل خط و خش و یا ایرادات ظاهری که در روند تولید پیش می‌آید آگاه کنند تا بتوانید با قیمت مناسب دستگاه جوجه کشی نو و سالم تری تهیه کنید

 این گونه دستگاه ها به مراتب بهتر از دستگاه های جوجه کشی دست دوم کارکرده از نظر مالی و بهداشتی خواهند بود

 شرکت بلدرچین دماوند گاهاَ دستگاه هایی که در باربری ها دچار آسیب های جزئی شده ولی قابلیت استفاده بدون هیچ مشکلی را دارند و یا در روند تولید به دلیل مشکلات رنگ بدنه یا خط و خش ظاهری دارای اشکالات جزئی هستند را به طور مشخص به صورت ارزان قیمت در سایت فروش دستگاه جوجه کشی با عنوان دستگاه جوجه کشی استوک حراج می نماید

 شما می‌توانید برای خرید این گونه دستگاه های جوجه کشی استوک به سایت شرکت مراجعه کنید و یا در ساعات کاری با واحد فروش شرکت تماس بگیرید.